Investing.com – Türkiye, 2020 ve 2021 yıllarında dünyanın en büyük 7. ve Avrupa’nın en büyük çelik üreticisi ünvanını 2022 yılında kaybetti.
KPMG Türkiye tarafından hazırlanan “Çelik Sektörel Bakış – 2023” raporuna göre Türkiye, geçen yıl birer sıra gerilerek dünyada en büyük 8. çelik üreticisi konumuna gerilerken Avrupa’daki liderliğini Almanya’ya kaptırdı. Raporda ayrıca Hindistan’ın önümüzdeki yıllarda hem yurt içi hem de Asya pazarında Türk üreticiler için önemli rakip olmasının beklendiği üzerinde duruldu.
KPMG Türkiye tarafından yayımlanan raporda küresel ham çelik üretiminin geçen yıl %4 gerileyerek 1,9 milyara tona düştüğü belirtildi. Düşüşe neden olarak ise Rusya – Ukrayna savaşının küresel yansımaları, global ölçekteki talep daralması, ABD ve AB için resesyon endişeleri ve Rus gazı tedarikindeki sıkıntı ile AB’nin üretiminin azaltması gösterildi.
Dünyanın önemli çelik üreticisi ve ihracatçılarından olan Türkiye’de çelik üretimi, 2022 yılında sektörün azalan rekabet gücüne bağlı olarak %13 oranında düştü ve 35,1 milyon ton seviyesine geriledi. 2020 ve 2021 yıllarında dünyanın en büyük 7. ve Avrupa’nın da en büyük çelik üreticisi konumunda olan Türkiye, böylelikle dünya sıralamasında 8’inci sıraya, Avrupa’da ise Almanya’nın gerisinde kalarak 2. sıraya geriledi. Bu arada Almanya’da çelik üretimi yıllık bazda %8,4 oranında geriledi. Küresel bazda bakıldığında İran ve Hindistan çelik üretimini sırasıyla %8 ve %5,8 oranında artıran ülkeler oldu.
KPMG Türkiye raporunda Türkiye’nin 2021 yılında toplam üretim açısından 40 milyon ton ile tarihin en yüksek üretim seviyesine ulaştığı belirtildi. Türkiye’nin çelik üretimindeki daralmaya gerekçe olarak ise AB ve ABD’de resesyon beklentileri ile talebin düşmesi, artan enerji maliyetlerinin baskısıyla rekabet gücündeki daralma gösterildi.
Çelik sektöründe dış ticaret açığı arttı
Diğer yandan Türkiye, küresel çelik sektörü ihracat sıralamasında geçen yıl boyunca ilk 5 ülke arasında kalmayı başardı. Bununla birlikte Türkiye’nin 2022 yılında bir önceki yıla göre Avrupa Birliği ülkelerine gerçekleştirdiği ihracatın büyük oranda düşmesi dikkat çekti. Örneğin İspanya başta olmak üzere Belçika ve İtalya’ya yapılan çelik ihracatı sırasıyla %66, %60 ve %30 oranında daraldı. Avrupa ülkelerinin yanı sıra Türkiye’den Amerika’ya gerçekleştirilen ihracat da bir önceki seneye kıyasla %39 oranında geriledi.
Bununla birlikte Türkiye çelik sektöründe 2022 yılında ithalat, bir önceki yıla göre, miktar yönünden yüzde 3,6 azalışla 14,8 milyon ton oldu. Değer açısından ise yüzde 8,5 yükselişle 15,6 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Bu alanda Rusya ile birlikte Çin, Hindistan, İran gibi ülkelerin indirimli fiyatlar ile Türkiye’ye satış yapması 2022 yılındaki Türkiye çelik ithalat miktarının ve çelik ürünlerinin dış ticaretindeki açığın büyümesine neden oldu.
Yeşil dönüşüm önemli hale geldi
KPMG raporunda ayrıca 2023 yılına dair öngörülere de yer verildi. Buna göre küresel talep ve enerji maliyetleriyle birlikte Çin’in üretim stratejisinin küresel piyasalar ve Türkiye için belirleceği olabileceği üzerinde duruluyor.
Mevcut durgunluk döneminde Çin’in çelik üretimini artırmasının bu yıl küresel çelik fiyatlarını aşağı çekilebileceği düşünülüyor. Bu da enerji maliyetleri yüksek seyrederken ve mevut kura göre Türkiye çelik üreticilerini zorlayacak bir faktör olarak görülüyor. Ayrıca sektör temsilcileri, yüksek enerji fiyatlarına bağlı olarak çelik ihracatında %40’a varan bir daralma öngörüyor. Diğer yandan bu yıl ve önümüzdeki yıllar için gündeme gelen konuların başında AB Yeşil Mutabakatı’na uyum çalışmalarının olacağı düşünülüyor. Öyle ki raporda yüksek enerji maliyetleriyle başa çıkmak için Türkiye’nin yeşil dönüşüme öncelik vermesinin kritik öneme sahip olacağına vurgu yapılıyor.
