Eylül 2013’te, Microsoft’un genel müdürü Steve Ballmer, karanlık bir oditoryumda çalışanlarından oluşan gürültülü bir kalabalıkla karşılaştı. “Dünyanın en büyük şirketi için çalışıyorsun” diye bağırdı. “Islat şunu!” Ballmer coşkusuyla tanınıyordu. Başka bir şirket toplantısında çalışanları motive etmek için kullandığı bar-mitzvah tarzı dans hareketlerinden dolayı kendisine “Maymun Çocuk” lakabı verilmişti. Bir keresinde yazılımla ilgili bir sunum yaparken ses tellerine zarar vermişti.
Sarah Mollo-Christensen tarafından okunan bu makaleyi dinleyin
Öyle bile olsa, orta yaşlı bir şirket yöneticisinin binlerce yaltakçı çalışan tarafından yaşlanan bir rock yıldızı gibi muamele görebileceği çok az senaryo vardır. Ancak o gün Ballmer gerçekten takdire şayan bir şey yapıyordu: Emekli oluyordu. “(I’ve Had) The Time of My Life”ın açılış akorlarını dinlerken gözleri yaşlarla parlayarak şirketin sahnesinden ayrılırken “Microsoft benim için dördüncü çocuk gibi” dedi.
Ballmer’ın emekliliği ona bir Viking’in cenazesine eşdeğer bir kurumsal değer kazandırdı. Ancak çoğu kişi, şirketi üniversitedeki sınıf arkadaşı Bill Gates’ten devralmasından 14 yıl sonra onun ayrılışının yıllar önce olması gerektiği konusunda hemfikir görünüyordu. Ballmer ayrılma planlarını açıkladığı sıralarda şirketin hisse senedi fiyatı işe başladığı zamana göre daha düşüktü. Medya Microsoft’un “kaybedilen on yılı”ndan yakınıyordu. Teknoloji rakipleri yeni pazarları ele geçirirken Microsoft oldukça az değişti. Apple akıllı telefonlara hakim oldu, Google aramada galip geldi ve Facebook gibi devler (ki Ballmer dizginleri eline aldığında bile yoktu) ekonominin yepyeni bir sektörünün tepesinde yer aldı. Ballmer’ın halefi Satya Nadella’nın gelişiyle Microsoft’un hisse senedi fiyatları hızla yükseldi.
Şirket yöneticilerinin işleri sırasında karşılaştıkları birçok bilmeceden belki de en önemlisi ne zaman istifa etmeleri gerektiğidir. Bir CEO’nun mirasını güçlendiren manevra budur. Fazla kalmanın maliyeti, özellikle de kaçırılan fırsatlar hesaba katıldığında çok yüksek: Ballmer, iPhone’un icadıyla alay etti ve iş adamlarının klavyesi olmadığı için onu asla istemeyeceğine inandı. Harvard İşletme Okulu yönetici arkadaşı Bill George, Ballmer’ın liderliğini değerlendirerek bana şunları söyledi: “10. yılda, belki daha öncesinde, yaptığı şeyin Bill Gates’in uygulamaya koyduğu stratejilere tezahürat yapmak olduğu kesinlikle açıktı.”
Son birkaç on yılda, Amerikalılar daha uzun yaşadıkça, dinden giderek daha fazla kaçınan bir ülkede kariyer, anlamın yükselen kaynağı haline geldi. Ve şimdi, belki de kaçınılmaz olarak, her türden ve düzeydeki işçi emekliliği erteleyeceklerini söylüyor. Bu özellikle çabalayan ve gayretli kurumsal liderler için geçerlidir; sadece Washington DC’ye bakın. Ancak özellikle kurumsal Amerika’yı yöneten insanlar için, liderlikte gereğinden fazla kalmanın nedenleri daha da zorlayıcı. Otorite, kişisel asistan, köşe ofis görüşleri, ihtiyaç duyulma hissi, iltifat, saygı ve tabii ki para var. Amerika’da üst düzey yöneticilerin maaşı 2022’de S&P 500 genelinde ortalama 16,7 milyon dolardı. Güç ve ücret bu kadar yoğun bir şekilde yoğunlaştığında, insanlar iş açısından iyi olsa da olmasa da ona tutunacaklardır.
