İn vitro fertilizasyon, kelimenin tam anlamıyla hayat yaratır. Prosedür, döllenen ve laboratuvarda embriyoya dönüşen yumurtalarla bebek yapma şansı sunuyor. Tüp bebek, kısırlıkla mücadele eden çiftler ve sayıları giderek artan LGBTQ ebeveynler de dahil olmak üzere sayısız insanın çocuk sahibi olmasına yardımcı oldu. Bir bakıma hamileliği sonlandıran kürtajın tam tersidir.
Ancak yaklaşık 10 gün önce Alabama’da, eyalet Yüksek Mahkemesi’nin kürtaj karşıtı hareketin temel hedefine ulaşan kararı nedeniyle tüp bebek aniden durma noktasına geldi. Mahkeme, 8’e 1 oyla, rahim dışındaki döllenmiş yumurtanın bir kişi olduğuna karar verdi. Çiftlerin, tıpkı bir çocuğun kazara ölümü durumunda olduğu gibi, embriyolarının (bu vakada birisi donmuş bir şişeyi depoya düşürdüğünde embriyolar yok oldu) hatalı ölümü nedeniyle bir hastaneye dava açabileceklerini söyledi.
Karar, ABD Yüksek Mahkemesi’nin 2022’de Roe v. Wade davasını bozan kararının ardından gelen tartışmanın merkezine “fetal kişilik” sorununu yerleştirdi. Şimdiye kadar Roe sonrası mücadele, tek bir prosedür olan kürtaja erişimin ne kadar kısıtlanacağına dair tanıdık çatışmalardan oluşuyordu.
Artık çerçeve değişti. Alabama mahkemesi kararı, yaşamın tanımına ilişkin bu duruşun üreme haklarını genel olarak yeniden yazabileceğini ve eyaletleri ve belki de ülkeyi öngörülemeyen yollara sürükleyebileceğini açıkça ortaya koydu. Buna karşılık, kürtaja karşı çıkan Cumhuriyetçilerin liderliğindeki Alabama yasa koyucuları, geçen hafta tüp bebek tedavisinin devam edebilmesi için yasa tasarısını geçirmeye koştu.
Fetal kişiliğin döllenme anından itibaren tanınması, önde gelen muhafazakar teorisyenlerin uzun süredir devam eden bir hedefi olmuştur. Evanjelik aktivizm hakkında üç kitap yazmış olan Ohio’daki Ashland Üniversitesi’nden tarihçi Daniel K. Williams, “Alabama kararı, yaşam yanlısı harekete 50 yıldır çabaladığı şeye en yakın şeyi verdi” dedi. “Yaşam yanlısı hareket hiçbir zaman sadece kürtajın yasaklanmasından ibaret olmadı. Bu, her aşamada insan yaşamının yasal korumalarının kanunlaştırılmasıyla ilgiliydi. Dobbs’un (Roe’yu deviren 2022 kararı) “yapmadığı şey buydu. Şimdi Alabama’da da bu var.”
