Tüp bebek tedavisi olarak bilinen IVF (İn vitro fertilizasyon) yolu anne ve baba adayları için fizikî ve ruhsal açıdan hassas bir periyoda işaret etmektedir. Gerilimin yönetilmesi; anne baba adaylarının kişilik özellikleriyle, evlilik alakalarıyla, sağlıklı baş etme usulleri kullanmalarıyla, geçmiş kayıpları ve yasları ile bağlantılıdır. Tüp bebek tedavisine başlayan bireylerin yaklaşık %30-60’ı süreç boyunca klinik seviyede anksiyete yahut depresyon semptomları geliştirebildiği gösterilmiştir. Çiftlerin bu devirde ruhsal dayanağa muhtaçlık duyduklarını fark etmeleri, seyahati olabildiğince konforlu hale getirmeleri açısından kıymetli olduğu üzere ruh sıhhati ile doğurganlık ortasında iki istikametli bir ilişki vardır. Memorial Antalya Hastanesi Psikiyatri Bölümü’nden Uz. Dr. Fatma Arkaz, tüp bebek tedavisi gören çiftlerde psikiyatrik takviyenin değerine dikkat çekti.
Tüp bebek tedavisi sürecinde tasayı yönetmek çok önemli
Bu gerilimli periyoda hastaların büyük çoğunluğunun çarçabuk ahenk sağladığı gözlemlenmektedir. Çiftler kendi ortalarında bu durumla baş etme stratejileri geliştirebilir. Edinilen yeni irtibat halleri ve duygusal yakınlığın artması bu süreçte uzun vadeli fayda sağlar. Tüp bebek tedavisi hem emek isteyen bir tedavi süreci olması hem de çoğunlukla çocuk sahibi olamayan çiftlerin başvurduğu en son tedavi seçeneği olması sebebiyle; tedavi olumlu sonuçlanmazsa hayatları boyunca anne-baba olamayacakları ihtimalini düşünmelerine ve ağır bir dert hissederek sürece başlamalarına sebep olabilmektedir.
Gün uzunluğu süren rahatsızlık verici seviyede tasa, huzursuzluk, uygun hissetmeme, mide bulantısı baş ağrıları üzere sebebi bulunamayan bedensel şikayetleri yaşama, uyku, iştah ve güç seviyesinde değişiklikler ile tüp bebek süreciyle çok uğraş üzere belirtileri gösteren çiftlerin ise bir psikiyatri uzmanından dayanak alması önerilmektedir.
Tekrarlayan kayıplar depresyona neden olabilir
Tüp bebek tedavisi sırasında kullanılan birtakım ilaçların da ruhsal durum üzerine tesirleri olabilmektedir. Bu tedavilerde başarısız teşebbüsler yaşanma mümkünlüğü vardır. Her başarısız teşebbüsten sonra anne baba adayları umutların ve emeklerin kaybıyla alakalı yas süreci yaşar. Bu durum; anne baba adaylarının hem kişisel olarak ruhsal durumlarını hem de aile evlilik münasebetlerini etkileyebilmektedir.
Ek olarak; hamile kalınması halinde ise tüp bebek ebeveynleri her türlü riski en düşük seviyede tutabilmek için fazlaca denetimci ve kuralcı davranabilmektedir. Benzer formda ileri gebelik haftalarında yaşanabilen düşükler, evlat kaybı olarak yas tutmalarına sebep olmaktadır ki bunların her biri psikiyatrik açıdan kıymetle ele alınması gereken durumlardır.
Tüp bebek tedavisinde ruhsal takviyenin esas yararları şunlardır;
- Duygularınızı, kuşkularınızı ve kaygılarınızı açıkça söz edebileceğiniz güvenli bir alan sağlar.
- Stres, tasa ve duygusal dalgalanmalarla başa çıkmanıza yardımcı olan duygusal idare için araçlar sunar.
- Seçeneklerinizi değerlendirmenizde ve seçimleriniz konusunda kendinize güvenmenizde size rehberlik eder böylece karar vermeyi dayanaklar.
- Tekrarlayan olumsuz kanıları nasıl yöneteceğinizi ve olumlu istikametlere nasıl odaklanacağınızı öğretir yani olumlu düşünmeyi teşvik eder.
- Üreme seyahatinizde denetimi ve itimadı yine kazanmanıza yardımcı olur. Sizi güçlendirir.
Tüp bebek sürecine başlayan çiftlere teklifler;
- Tüp bebek sürecine başlamadan evvel partnerinizle açık ve dürüst bir bağlantı kurun, böylelikle prosedür boyunca birlikte güçlü olabilirsiniz. Tedavi sırasında birbirinizden beklentilerinizi, örneğin tüm randevulara birlikte gitmek isteyip istemediğinizi ve beklenmedik prosedürlere girmeniz gerekirse ne yapmanız gerektiğini tartışın.
- Arkadaşlarınızdan ve ailenizden dayanak alın. Eşinizden farklı bir dayanak çemberine sahip olmak değerlidir. Bu çember, sizi anlayan ve tanıyan insanlardan oluşmalıdır. Çalışmalar, âlâ bir takviye kümesinin gerilimi azaltabileceğini ve buna karşılık olumlu gebelik sonuçlarını artırabileceğini göstermiştir.
- Stresinize neyin sebep olduğunu belirleyin ve başa çıkma yollarını düşünün. Bu gerilim faktörlerine yönelik tahliller düşünün. Siz ve partneriniz gerilimle farklı hallerde başa çıkabilirsiniz. Bu farklılıkları fark etmek ve partneriniz ile paylaşmak kıymetlidir. Birbirinizi destekleyin ve çatışmayı azaltmayı öğrenin.
- Ruhunuza ve vücudunuza uygun gelecek şeylere yönelin. Antrenman gerilimi azaltmanın âlâ bir yoludur. Gerilimi azaltmanın öteki yolları ortasında müzik dinlemek, meditasyon yapmak ve ruh halinizi güzelleştirmek için mizah yapmak yer alabilir. Zihninizi ve vücudunuzu sakinleştirmek için yoga yahut nefes tekniklerini deneyin. Hislerinizi bir günlükte söz etmeyi deneyin.
- Sağlıklı, besleyici yiyecekler tercih edin.
- İşyerinde büyük bir proje üstlenmek, yeni bir yere taşınmak yahut iş değiştirmek üzere hayatınızda büyük değişiklikleri erteleyebilirsiniz. Gerilim düzeyinizi artırabilecek her şeyden kaçının.
Ruh sıhhatine yapılan yatırım yalnızca tedavi başarısı için değil tıpkı vakitte ebeveynliğe hazırlık, ilgilerin korunması ve hayat doyumu açısından da kıymetlidir. Gereksiniminiz olduğunu düşünüyorsanız profesyonel takviye almaktan çekinmeyin.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
