Metabolizmadan ruh haline kadar pek çok sistemi etkileyen tiroid sorunları, tiroid bezinin misyonlarını yerine getirememesiyle ortaya çıkıyor. Bu fonksiyon bozuklukları sıklıkla; hormon üretiminde aşırılık yani hipertiroidizm yahut yetersiz üretim manasına gelen hipotiroidizm olarak kendini gösteriyor. Bu iç salgı bezi ile ilgili sıhhat sıkıntılarının bayanlarda daha sık görüldüğünü paylaşan Anadolu Sıhhat Ataşehir Tıp Merkezi’nden Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Fulya Akın, “Bu durumun temel nedeni, otoimmün yani bağışıklık sistemi hastalıklarının bayanlarda daha sık görülme eğilimidir. Ayrıyeten yaşlılarda görülme sıklığı artsa da gençler ve hatta çocuklarda da tiroid hastalıklarına rastlanılabileceği bilinmeli” dedi.
Toplumda en sık karşılaşılan tiroid hastalıkları; Haşimato, Graves, tiroid nodülleri ve tiroid kanseridir. Bu bezde salgılanan hormonların beyin işlevleri üzerinde direkt tesirli olduğunu bu yüzden de depresyon ile irtibatlı olabileceğini belirten Anadolu Sıhhat Ataşehir Tıp Merkezi’nden Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Fulya Akın, “Özellikle hipotiroidizm; yorgunluğa, motivasyon eksikliğine yahut konsantrasyon zahmetine yol açarken, hipertiroidizm anksiyete, sonluluk ve ruhsal dalgalanmalara neden olabilir. Bu nedenle, depresyon yahut anksiyete belirtileri olan şahısların tiroid işlevlerinin kıymetlendirilmesi son derece önemli” halinde konuştu.
İyotlu tuz tiroide uygun geliyor
Tiroid hastalıklarının belirtilerinin, hastalığın tipine ve şiddetine nazaran değişiklik gösterebileceğini söz eden Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Fulya Akın, “Hipertiroidizmde sonluluk, huzursuzluk, süratli kalp atışı, kilo kaybı, iştah artışı, terleme, sıcak intoleransı, titreme, uyku sıkıntıları ve guatr yani tiroid bezinin büyümesi görülebilir. Hipotiroidizmde ise yorgunluk, halsizlik, kilo alma, kabızlık, soğuk intoleransı, cilt kuruluğu, saç dökülmesi, unutkanlık, depresyon ve guatr ortaya çıkabilir. Bu hastalıkların gelişiminde hem genetik hem de çevresel faktörler birlikte rol oynar. Ailede hastalık hikayesi varsa kişinin de tiroitle ilgili bir sorun yaşama mümkünlüğü artar. Bunun yanı sıra iyot alımı, radyasyona maruz kalma, birtakım enfeksiyonlar, gerilim ve sigara kullanımı üzere çevresel ögeler da hastalığın tetiklenmesinde yahut seyrinde tesir gösterebilir. O denli ki iyotlu tuz kullanan gelişmiş ülkelerde tiroid ile ilgili rahatsızlıkların görülme oranı düşüktür” dedi.
Ömür uzunluğu tedavi ‘ilaca bağımlı bir hayat’ manasına gelmez
Tiroid hastalıklarının teşhisinin ekseriyetle fizikî muayene, kan testleri ve bazen de görüntüleme prosedürleriyle konulduğunu açıklayan Prof. Dr. Fulya Akın, “Örneğin fizikî muayenede doktor tiroid bezinin büyüklüğünü ve kıvamını kıymetlendirebilir. Tedavide ise hipotiroidizm çoklukla ilaçla denetim altına alınır. İlaç, bedenin muhtaçlık duyduğu hormon düzeyini yerine koyarak şikayetleri ortadan kaldırır ve birden fazla vakit ömür uzunluğu kullanılması gerekebilir. Lakin bu, ‘ilaca bağımlı’ bir hayattan çok, bedenin muhtaçlık duyduğu bir hormonun yerine konmasıdır. Hipertiroidizmde ise ilaçlardan, radyoaktif iyot tedavisinden yahut cerrahiden yararlanılabilir. Tiroid kanseri de çoklukla cerrahi, radyoaktif iyot tedavisi bazen de hormon tedavisi yahut radyoterapi ile başarılı bir formda tedavi edilebilir” dedi.
Sağlıklı hayat alışkanlıkları tedaviye takviye oluyor
Tiroid tedavisinde ilaç temel olsa da beslenme ve hayat stili değişikliklerinin destekleyici rol oynayabileceğini söyleyen Akın, “Dengeli ve sağlıklı beslenme her hastalıkta olduğu üzere olmazsa olmaz. Ek olarak tiroid bezi işlevlerinin bilhassa gereksinim duyduğu iyot, selenyum ve çinko üzere birtakım minerallerin kâfi alımı da çok değerli. Bağışıklık sistemini destekleyerek inflamasyonu azaltmaya yardımcı olabilecek anti-inflamatuar bir beslenme sisteminin de epeyce yarar sağlayabileceğini söylemek mümkün. Gerilimi yönetmek, tertipli uyku ve idman de genel sıhhati güzelleştirerek daha âlâ hissetmeye yardımcı olabilir. Fakat unutulmamalıdır ki, beslenme ve ömür üslubu değişiklikleri tek başına kâfi olmadığı için kesinlikle doktor kontrolü ve ilaç tedavisiyle birlikte uygulanmalı” dedi.
Tedavi sonrası takip çok önemli
Tiroid ile ilgili rahatsızlıklarda takip sürecinin, hastalığın çeşidine ve tedavi usulüne nazaran değişiklik gösterebileceğini vurgulayan Akın, “Örneğin hipotiroidizmde çoklukla hormon düzeylerini denetim etmek ve ilaç dozunu ayarlamak için tertipli aralıklarla kan testleri yapılır. Hipertiroidizmde tedaviye cevabı pahalandırmak ve nüksü takip etmek için nizamlı doktor kontrolleri ve kan testleri kıymetlidir. Tiroid nodüllerinde ise bu kitlelerin büyüklüğünü ve yapısını takip etmek için periyodik ultrasonografilere gereksinim duyulur. Her kanser tipinde olduğu üzere tiroid kanserinde de tedavi sonrası nüksü erken tespit etmek ve muhtemel komplikasyonları yönetmek için sistemli doktor kontrolleri, kan testleri, tümör belirteçleri, tiroid ultrasonografisi ve tüm beden iyot taraması üzere görüntüleme tekniklerden yararlanılabilir. Kısaca, tiroid hastalığı tanısı almış şahısların tabiplerinin önerdiği takip programına uymaları ve denetimlerini aksatmamaları hayati ehemmiyet taşır” ihtarında bulundu.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
