Investing.com – Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 16 Mayıs 2025 tarihli “Uluslararası Rezervler ve Döviz Likiditesi Gelişmeleri” raporunu yayımladı. Rapora nazaran, resmi rezerv varlıkları bir evvelki haftaya kıyasla %0,9 oranında artış göstererek 145,7 milyar ABD doları düzeyine ulaştı. Böylece son haftalarda artan döviz alımlarıyla birlikte rezervlerdeki toparlanma devam etti.
Aynı periyotta TCMB net memleketler arası rezervleri 2,4 milyar dolar artış kaydetti. Net rezervlerdeki bu yükseliş, döviz likiditesinin güçlenmesinde tesirli bir gelişme olarak öne çıkarken, dış finansman istikrarına yönelik olumlu bir sinyal niteliği taşıyor.
Döviz ve altın rezervlerinde farklılaşan seyir
Raporda yer alan datalara nazaran, döviz varlıkları bir evvelki haftaya nazaran %7,8 oranında artarak 57,8 milyar ABD doları düzeyine yükseldi. Bu artış, Merkez Bankasının son haftalarda döviz piyasalarında alıcı konumunda olmasıyla ilişkilendiriliyor. Döviz rezervlerindeki artış, toplam rezervlerdeki üst istikametli hareketin temel belirleyicilerinden biri oldu.
Buna karşılık, altın cinsinden rezerv varlıkları tıpkı devirde %3,4 oranında azalarak 80,3 milyar ABD doları düzeyine geriledi. Altın rezervlerindeki bu düşüş, toplam rezervlerdeki artışı sınırlamış olmakla birlikte, döviz rezervlerindeki güçlü yükseliş, genel tabloya olumlu katkı sağladı.
IMF rezervleri ve SDR’larda hafif azalma
TCMB’nin IMF nezdindeki rezerv konumu ve Özel Çekme Hakları (SDR) toplamı da hafif bir düşüş kaydetti. Bu kalemlerde toplam rezerv ölçüsü %0,2 azalarak 7,6 milyar ABD doları seviyesine indi. Bu değişim, haftalık bazda değerli bir dalgalanma olarak değerlendirilmemekle birlikte, toplam rezervlerdeki sonlu hareketlerin nedenlerinden biri olarak öne çıkıyor.
Söz konusu varlıkların rezerv kompozisyonundaki hissesi, döviz ve altın varlıkları kadar faal olmasa da, dış borç kapasiteleriyle irtibatlı olarak izlenmeye devam ediyor. Bu kapsamda rezervlerin çeşitlendirilmiş yapısı, TCMB’nin dış yükümlülüklere karşı dayanıklılığını artıran bir öge olarak bedellendiriliyor.
Döviz yükümlülüklerinde hudutlu artışlar
Merkez Bankası ve merkezi idaresi de kapsayan kamu dalının kısa vadeli döviz likiditesini etkileyen yükümlülükleri, bir haftada %0,1 oranında artış kaydederek 121,7 milyar ABD doları düzeyine ulaştı. Evvelden belirlenmiş döviz yükümlülükleri %1,3 oranında artarak 61,1 milyar dolara çıkarken; kaideye bağlı döviz yükümlülükleri %1,0 oranında gerileyerek 60,6 milyar dolara indi.
Bu gelişmeler, kalkınma ve dış finansman siyasetinde rezervlerin yanı sıra toplam yükümlülükler istikrarının de dikkatle izlendiğini gösteriyor. Bilhassa kısa vadeli borçlardaki bu cins değişimler, döviz tamponlarının sürdürülebilirliği açısından değer taşıyor.
Swap kaynaklı döviz yükümlülükleri 19,6 milyar dolar
Raporda ayrıyeten Merkez Bankasının toplam yabancı para swap süreçlerinden kaynaklanan döviz yükümlülüklerinin 19,6 milyar ABD doları düzeyinde olduğu söz edildi. Bu kalem, TCMB bilançosunda değerli bir yer tutarken, likidite idaresi kapsamında yapılan süreçlerin büyüklüğünü yansıtıyor.
Swap durumlarının büyüklüğü, kısa vadede döviz piyasasındaki dengeyi sağlamada kritik bir rol oynarken, rezervlerin brüt ve net seviyeleri ortasındaki farkı yorumlamak açısından da kıymetli bir gösterge olarak dikkate alınıyor. Bu bağlamda swap yükümlülükleri, TCMB’nin rezerv idaresi stratejisinin değerli bir bileşeni olmaya devam ediyor.
