Foreks – Gayrimenkul Yatırımcıları Derneği (GYODER) tarafından bu yıl ikincisi düzenlenen Ankara Gayrimenkul Tepesi, 17 Haziran’da gerçekleştirildi. Gayrimenkul dalının yeni muhtaçlıklarını ve finansman sıkıntılarını odağına alan 2. Ankara Gayrimenkul Zirvesi’nde, mevcut piyasa şartlarında kesime taraf verecek yeni finansman modelleri ve sermaye piyasası araçları kapsamlı biçimde ele alındı.
Zirveye, kamu, özel kesim ve sivil toplum kuruluşlarından üst seviye temsilciler ile gayrimenkul yatırım iştirakleri, portföy idare şirketleri ve çok sayıda dal profesyoneli iştirak gösterdi.
“Gayrimenkulün Yeni Finansal Gerçekliği” ana temasıyla, “Gayrimenkul Geliştirmede Sermaye Piyasası Araçları Devrede” başlığı altında gerçekleştirildi.
Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Osman Çelik yaptığı açılış konuşmasında, uygulanan iktisat siyasetine değinerek, “Enflasyonla gayrette talep taraflı siyasetler, besin, konut ve güç üzere alanlarda atılan arz istikametli adımlar ile yeşil ve dijital dönüşümü destekleyen yapısal ıslahatlarla önümüzdeki periyotta çalışmalarımıza devam edeceğiz.” diye konuştu.
Bundan sonraki süreçte de gelişmelerin yakından takip edilerek gerekli adımların yerinde ve vaktinde atılacağını vurgulayan Çelik, uygulanan dezenflasyon programının kısa vadeli olumsuz tesirlerini en aza indirmek için arz istikametli siyasetlerle gerçek dalı ve bilhassa KOBİ’leri destekleyen bütünsel adımlar attıklarını söyledi.
Çelik, Kovid-19 salgını sonrasında tüm dünyada konuta erişimin zorlaştığı göz önüne alındığında toplumsal konut projelerinin kıymetli hale geldiğine dikkati çekerek, bu sorunun sarsıntılar ve Türkiye’nin üçte ikisinin sarsıntı neslinde yer alması nedeniyle daha da kritik hale geldiğini belirtti.
Konut arzını artırmaya, zelzele kaynaklı konut stokundaki kayıpları telafi etmeye, kentsel dönüşümü teşvik etmeye, dar ve orta gelirli aileleri desteklemeye yönelik siyasetlere değer verdiklerini anlatan Çelik, TOKİ tarafından son 20 yılda uygun fiyatlı ve zelzeleye güçlü 1,5 milyon toplumsal konutun inşa edildiği bilgisini verdi.
Çelik, 2023-2028 periyodunda 500 bin yeni toplumsal konut, 1 milyon konut yeri ve 50 bin iş yeri maksadıyla çalışmaların devam ettiğini söz ederek, atıl durumdaki hazine yerlerinin toplumsal konut projelerine tahsis edilerek arsa maliyetlerinin düşürüldüğünü de lisana getirdi.
– “Borsamızdaki 49 GYO’nun faal büyüklüğü 1,5 trilyon liranın üzerinde”
Bakan Yardımcısı Çelik, Sermaye Piyasası Konseyinin (SPK) yakın devirde sayıları 265’i bulan ve büyüklüğü 160 milyar lirayı aşan GYF’lere yönelik yeni adım attığını hatırlatarak, şunları kaydetti:
“Ülkemizdeki konut üretimi ile toplumsal konut projelerinin desteklenmesine katkı sağlayabilmek maksadıyla GYF’lerin gayrimenkul projelerine yatırım yapmasının önü açılmıştır. Değişiklikten bu yana proje GYF’lerimizin sayısı 47’ye, toplam büyüklüğü 35 milyar liraya ulaştı. Bu fiyat tüm GYF’ler içerisinde yüzde 20’lerin üzerinde gerçekleşmiştir. Sadece ülkemizde değil, global ölçekte de dikkate paha bir dönüşüm içerisinde olan öteki bir yapı ise GYO’lardır. Borsamızda süreç gören 49 GYO’nun etkin büyüklüğü 1 buçuk trilyon liranın üzerine çıkmıştır.”
Yatırım ortamını güçlendirmek ve tüm paydaşlarla işbirliği içinde çalışmak için kararlılıkla yollarına devam edeceklerini tabir eden Çelik, “Önümüzdeki periyotta konut arz ve talebinin dengelenmesi, dezenflasyon sürecinin devam etmesi ve konut arzının artmasıyla kira ve konut fiyatlarındaki artışın da yavaşlayacağı öngörülmektedir.” diye konuştu.
– “Gayrimenkul bölümünün finansman yapısı evrilmek zorunda”
SPK Başkanı İbrahim Ömer Gönül de gayrimenkul dalının Türkiye iktisadının dinamik ve kritik bir kesimi olduğuna işaret etti.
Sektörde sağlanacak her türlü finansal inovasyonun, iktisat genelinde olumlu tesir yaratacağını tabir eden Gönül, global ve lokal piyasalardaki değişimlerle gayrimenkul kesiminin finansman yapısının da evrilmek zorunda olduğunu bildirdi.
GYO, GYF, Proje GYF ve gayrimenkul sertifikaları üzere enstrümanların yatırımcıların direkt ya da dolaylı olarak gayrimenkul dalına erişimini kolaylaştırdığını belirten Gönül, “Özellikle GYO’ların, yatırımcılara tertipli gelir ve bedel artışı potansiyeli sunması, bu araçların cazibesini artırmaktadır.” dedi.
Gönül, büyük ölçekli kentsel dönüşüm ve inançlı konut projelerinin finansmanı konusunda gayrimenkul sertifikasını önemsediklerini ve bu mevzuda kısa vakitte büyük gelişmeler kaydedeceklerine inandıklarını da bildirdi.
SPK olarak bölümün dönüşümüne öncülük etmeye ve yeni düzenlemelerle piyasanın sağlıklı, şeffaf ve faal işleyişini temin etmeye büyük kıymet verdiklerini vurgulayan Gönül, şu tabirleri kullandı:
“Önümüzdeki periyotta, hem yatırımcıların haklarını koruyacak hem de kesimin gereksinimlerine yanıt verecek yeni finansal enstrümanların ve düzenlemelerin hayata geçirilmesi için çalışmalarımıza devam ediyoruz. Bu noktada, gerçek kesimle sermaye piyasalarının buluştuğu alanlarda daha fazla işbirliği ve bağlantının kural olduğunu düşünüyor ve bu formda davranmaya devam ediyoruz. Gayrimenkul kesimiyle sermaye piyasalarının entegrasyonu, yalnızca finansman sıkıntılarının tahliline katkı sağlamakla kalmayacak, tıpkı vakitte ekonomik büyüme ve istihdam üzerinde olumlu tesirler yaratacaktır.”
– “Finansmana erişim modellerini geliştirmek durumundayız”
GYODER Başkanı Neşecan Çekici ise gayrimenkulün yalnızca taş, toprak ve betonla değil kaynakla, sermayeyle, itimatla ve zekayla inşa edildiğini belirtti. Cazip, eski reflekslerle yeni meselelerin çözülemeyeceğini, bu periyotta suratın değil, hakikat istikameti çeviklikle bulmanın fark yaratacağını söyledi.
Dünyada değişen ekonomik istikrarlar, yükselen faizler, azalan likidite ve yatırımcı davranışlarındaki evrimin dalda yeni sayfa açtığına işaret eden Cazibeli, “Bugün gayrimenkul üretimi kadar o gayrimenkulü nasıl fonladığınız, yatırım yapmak kadar o yatırımı nasıl çeşitlendirdiğiniz, güçlü bir portföy kadar onu nasıl halka açtığınız konuşulmak zorunda. Bölümümüzün en temel sorunu haline gelen yüksek faiz ortamında, finansmana erişim modellerini yine düşünmek ve geliştirmek durumundayız.” dedi.
Ekonomi Gazetecileri Derneği Başkanı Hasan Arslan’ın moderatörlüğünü üstlendiği ‘Gayrimenkulde Yeni Yatırım Aracı: Sertifikalar ve Erişilebilirlik’ başlıklı söyleşide Sermaye Piyasası Kurulu Lider Yardımcısı Uğur Yaylaönü konuşmacı olarak yer aldı.
“Proje Gayrimenkul Yatırım Fonlarında Gelişim Alanları: Mevzuat, Süreçler ve Talep Odaklı Bakış” başlıklı panelde Sermaye Piyasası Kurulu Lider Yardımcısı Aytaç Dikmen konuştu.
