Hem Türkiye hem de dünya genelinde evlilik ve doğum sayısının azalması, ‘yaşlı nüfus’ riskini alevlendiriyor. Bilhassa ‘Z’ neslinin evlilik algısı ve uzun müddetli münasebetler konusundaki tavrı olumsuz istikamette ilerliyor. Psikolog Elif Zahide Gök, son yıllarda azalan evlilik ve doğum oranlarının arkasındaki ruhsal nedenleri sizler için kıymetlendirdi.
Dünya genelinde ve Türkiye’de evlilik ve doğurganlık oranları süratle düşüyor. Meğer ki Türkiye üzere klâsik ailenin ön planda olduğu ataerkil toplumlarda evlilik hayli değerli bir kavram. Doğurganlık oranlarının bayan başına 2.1 doğum olan nüfus ikame düzeyinin altına düşmesi ise nüfusun azalmasına neden oluyor. Bilhassa Z neslinin evlilik ve çocuk kavramlarına sıcak bakmamasının arkasındaki temel neden ise merak ediliyor. Psikolog Elif Zahide Gök, son yıllarda sık sık gündeme gelen evlilik ve doğum oranlarındaki azalmanın nedenleri hakkında Yasemin.com izleyicileri için kıymetli açıklamalarda bulundu.
GENÇLER EVLİLİK FİKRİNE NEDEN SICAK BAKMIYOR?
Bireylerin hayatını şekillendiren bir yapıdan çok daha fazlası olan ‘aile’, toplumu oluşturan pahaların nesilden nesle aktarıldığı en kıymetli kurum. Türkiye üzere klasik ailenin değerli olduğu ataerkil toplumlarda bu oranlardaki düşüşü kıymetlendiren Psikolog Gök, şöyle konuştu:
“Ekonomik sebepler elbette değerli. Lakin evlenmenin bu kadar maliyetli olması da kişinin tercihiyle şekillenmektedir. ‘Her şey tam olsun, hiçbir şey eksik olmasın’ bakış açısı önemli bir probleme yol açıyor. Bu mevzuyu ruhsal olarak değerlendirdiğimizde ise gençlerin ‘sorumluluk’ hissinden kaçtığını görebiliyoruz. Adeta bir Prens ve Prenses üzere büyütülen gençler, bir eş olmanın, evliliğin ve hatta anne-baba olmanın yükünü taşımakta zorlanabiliyorlar. Benmerkezci, ferdî yaşamayı seven ve sadece kendisine yatırım yapan gençler, bunu bir diğeri için yapmaktan ve paylaşmaktan çekiniyor.”
“SORUMLULUKLARI CEZALANDIRICI HİSLER OLARAK ALGILAYABİLİYORLAR”
Özellikle ‘Z’ neslinin evlilik fikrine karşı daha uzaklıklı yaklaştığını kelamlarına ekleyen Psikolog Gök, bunda uzmanların da rolünün olduğuna dikkat çekti ve “Bu noktada ebeveynler ‘Çocuğunuz bir birey, onu önemseyin, onun isteklerine kayıtsız kalmayın’ iletisini uygularken ölçülü davranmakta zorlandı. Neredeyse ailenin reisi ve ailenin merkezi olan kişi ‘çocuk’ olarak belirlendi. Elbette her çocuk biricik ve özeldir fakat ‘prens’ ve ‘prenses’ değildir. Öte yandan ‘çocuk daima keyifli olmalı’ fikri de bir mecburiyet olarak yansıtıldı. Meseleden kaçan ve daima bir memnunluk mecburiyetinde hisseden çocuklar, hayatın bu biçimde olması gerektiğini öğrendi. Meğer ki bir alakada meseleler çıkabilir ve alttan alınması, fedakarlık yapılması ve sessiz kalınması gereken durumlarla karşılaşılabilir. Bu biçimde büyütülen çocuklar ileride yetişkin olduğunda bunları cezalandırıcı hisler olarak algılayabiliyor. Zira bu çocukların her vakit ödüllendirildiğini görüyoruz.” diye konuştu.
“AİLE BAĞI BİRÇOK KİŞİ İÇİN AİLE BASKISI MANASINA GELEBİLİYOR”
“Evlilik algısını toplumda olumlu bir tarafa çevirmek için neler yapılabilir?” sorusunu karşılıksız bırakmayan Psikolog Gök, “Bunun için öncelikle aileye dair algıları değiştirmek gerekmektedir” diyerek şu sözleri kullandı:
“Aile bağı birçok kişi ‘aile baskısı’ manası taşıyabiliyor. Burada kişiselliğe kıymet verilerek aile bağı kurmanın sağlıklı bir şey olduğunu öğretmek gerekiyor. Bunun yanı sıra ailenin en temel yapı taşı olan anne ve babanın ruhsal açıdan sağlıklı olması ve çocuğunu sağlıklı bir birey olarak yetiştirmesi gerekmektedir. Evlenmeden evvel bireylerin kesinlikle bir uzmana başvurarak hem ferdî hem de evlilik kapsamında bilgilendirilmesi, bilinçlendirilmesi gerektiğini düşünüyorum. Bu da gençler üzerindeki olumsuz algıları azaltacaktır.”
“KONFOR VE RAHATLIK MI ÇOCUK SAHİBİ OLMAK MI?”
Ülkemizde doğum oranlarında değerli ölçüde bir azalma gözlemleniyor. Birçok kişi anne ve baba olma fikrine karşı önyargılı bir bakış açısı benimsiyor. Şahısların ebeveynlik fikrine uzak olmasının arkasındaki sebepleri sıralayan Psikolog Gök, “Anne ve baba olmak isteyenlerin olgunluğunu tartışmak lazım. Yaş farketmeksizin çocuk benlikte kalan, zihinsel ve ruhsal olarak büyümenin gerçekleşmediği şahıslar, anne ve baba olma fikrine sıcak bakamıyor. Daha temel bir sebep sunmak gerekirse o da bir nevi ‘kolaycılık’ olarak açıklanabilir. Çocuğu hayatının bir kesiminden fazla mani olarak gören şahıslar, konfor alanından çıkmak istemiyor. Burada bireyler “Konfor ve rahatlık mı yoksa çocuk sahibi olmak mı?” üzere bir tercih içerisine girebiliyorlar. Kendini geliştirmiş ve ruhsal olarak olgunluğa ulaşmış şahısların çocuk sahibi olması en sağlıklı olandır.” diyerek kelamlarını tamamladı.
