Oynadınız Mı? serimizde bu sefer de FMV cinsinden bir oyunla karşınızdayım sevgili Oyungezerler. İnteraktif sinema çeşidi oyunlar genelde niş bir kitleye hitap ediyor dersek herhalde yanlış olmaz. Yeniden de elimizden geldiğince bu tipten oyunlara da yer vermeye çalışıyoruz. Hazır fırsat bulmuşken, The Empty House – A Dementia Interactive Experience ile bir kere daha bu tipe dönelim istedim, bakalım bu sefer nasıl bir sinema bekliyormuş bizleri.
İnsan unuttuğu vakit mı unutulur, unutulduğu vakit mı unutur?
The Empty House – A Dementia Interactive Experience, isminden da rahatlıkla anlaşılabileceği üzere demans rahatsızlığını mevzu edinen bir film-oyun. Demans hastası bir bayan, geçmişine dair izleri sürmek, anılarını bir sefer daha canlandırabilmek için çocukluk yıllarının geçtiği meskene dönüyor. Oyunun isminin birinci kısmı da tam olarak bu meskene işaret ediyor işte – boş konut.
Bu hanımefendi konuta adım attığı anda küçük bir kız çocuğuna dönüştüğünü görüyoruz. O kız çocuğunun gözünden bu konuta ve konutun içerisinde kalan kırık dökük eşyalara bakıp geçmişin anılarını saklandıkları köşelerden çıkarmaya, unuttuklarımızı yine hatırlamaya çalışıyoruz. Bunun ne kadar güç olabileceğini de görmüş oluyoruz doğal.
Oyuna girdiğinizde sizden “Light Path” yahut “Shadows Path” ortasında bir seçim yapmanız isteniyor. Birinci oynayışta “Light Path”i seçmeniz tavsiye edilmiş. Lakin başka yolu seçmenizde de bir sakınca yok. Yalnızca daha karanlık bir yol olduğunu belirtmekte yarar var. Shadows Path’te gölgeler zihninize daha fazla saldırıyor, daha ağır bir hal alıyor, algılarınız daha çabuk bozuluyor, üretimcisinin tabiriyle “hafıza ile kâbus ortasındaki hudut silikleşiyor”. Özetle kâbus olarak değerlendirilebilecek sahneleri daha çabuk ve daha çok görüyorsunuz.
Bu cins üretimler öbür oyun biçimleri üzere değerlendirmeleri mümkün olmadığından ele alınabilecek muhakkak başlı özellikleri olur; çekim kalitesi ve oyunculuklar, seslendirme ve müzikler, senaryo ve farklı sonlar üzere mesela.
The Empty House, çekim kalitesi açısından muhakkak bir kaliteyi tutturmuş, müzikler ve ortam sesleri konusunda da geçer not alıyor. Tek karakterli, rastgele bir diyaloga yer verilmemiş bir oyun olduğundan seslendirme ve diyalog yazımı konusunda bir değerlendirmeye natürel değil, fakat bunu olumsuz bir özellik olarak değerlendirmemize de gerek yok, sonuçta bu türlü bir biçim da var. Kaldı ki, anlatmak istediklerini bu biçimde sunması da makul görünüyor, ele aldığı temayı düşününce.
Farklı sonlar hususundaysa ortada kaldım. Her ne kadar farklı tercihlerin öykü akışını farklı sahnelerle devam ettirdiğini görüyorsak da sonların ne kadar farklılaştığı konusu tartışmaya açık. Tekrar de hissettirmek istediklerini bir formda hissettiriyor, sonlar misal olsa da akışın farklılaşması da bir manada maksada hizmet ediyor. Sonuçta burada temel gaye; demans ve Alzheimer hastalarının neler yaşadıklarını bir nebze olsun aktarabilmek ve buna ait farkındalığımızı artırmak. Bu maksada ulaşmak için de 20 farklı sona sahip olması kaide değil, izlediğimiz sahneler ve ortaya serpiştirilmiş bildirilerle da yapabiliyor bunu.
Oyunun etkileşim kısmındaysa tıbbın en sade örnekleriyle emsal bir durumdan bahsetmek mümkün. Son yıllarda bilhassa Wales Interactive üzere firmaların yaptığı biçimde tipe yeni kimi özellikler eklemeye çalışmamış. Sahneleri izliyor, karşınıza çıkan metinlerden birisini tercih ediyor, sonraki sahneyi izliyorsunuz. Bir noktada da oyunun/filmin sonlarından birisine bağlanıyor bu döngü. Rastgele bir süratli etkileşim yahut çözülmeyi bekleyen bulmaca yok. İstatistikler vs. de eklenmemiş. Dediğim üzere, bu bahiste çok sade bir biçim benimsenmiş.
Bunu düşük bütçeli bir imal olmasına bağlayabiliriz (Oyuncular da esasen aile üyeleri). Münasebetiyle çok da eleştirel yaklaşmak istemiyorum. Ellerindeki imkanlar ölçüsünde bir şeyler anlatmak kederinde bir film/oyun.
The Empty House’un hoş yanlarından birisi, elde edilecek gelirin bir kısmının hem hastalara takviye sunmak hem de tedavi sistemi çalışmalarına katkıda bulunmak üzere demans ve Alzheimer ile ilgili çalışmalar yapan kuruluşlara aktarılacak olması. Bir yandan farkındalık oluşturmak üzere bir misyon üstlenirken bir yandan da direkt bir dayanakta bulunmayı tercih etmiş Dimitri Kozma, güzel de yapmış.
The Empty House, FMV cinsinin en âlâ örneklerinden birisi diyemem. Lakin bir biçimde bizlere düşündürmeyi amaçladığı şeylerle ve en azından üstlendiği misyonunu göz önünde bulundurarak bir bahtı hak ettiğini düşünüyorum.
