Üsküdar Üniversitesi Eğitim Kurumları ve Rehberlik Hizmetleri eğitim uzmanı Psk. Hatice Ada, öğrencilerin artan yapay zekâ kullanımını kıymetlendirdi.
Çok çalışan değil, makul çalışanlar fark atıyor…
Günümüzde yapay zekânın yalnızca teknoloji meraklılarının gündeminde değil, her yaştan insanın günlük ömründe yer edinen bir gerçekliğe dönüştüğünü tabir eden Uzm. Psk. Hatice Ada, “Bilgiye ulaşma süratimizi artırıyor, üretkenliği destekliyor, rutin işlerimizi kolaylaştırıyor. Evvelce bir seçenek olarak görülen bu sistemler artık direkt hayatın içinde. Artık yapay zekâyı yalnızca bilmek yetmiyor, onunla çalışabilmek, onu hayatın içine makul katabilmek gerekiyor. Bu yeni tertipte sırf çok çalışan değil, akla yatkın çalışan bireyler fark yaratıyor.” dedi.
Yapay zekâ sistemleri imtihan hazırlığı süreçlerine de direkt entegre…
Özellikle genç jenerasyonların, bu dönüşümün en ön sırasında yerini aldığını kaydeden Hatice Ada, “Lise ve üniversite öğrencileri, yapay zekâyı sırf cümbüş emeliyle değil; öğrenmek, üretmek ve akademik muvaffakiyete ulaşmak için de etkin biçimde kullanıyor. Ödev hazırlama, sunum oluşturma ve bilgiye ulaşma üzere temel gereksinimlerde kullanılan yapay zekâ sistemleri artık imtihan hazırlığı süreçlerine de direkt entegre olmuş durumda. Pekala nitekim yapay zekâyla imtihana hazırlanılır mı? Bu soruya verilecek cevap, kullanım biçimine bağlı olarak değişse de birçok öğrenci, öğretmen ve rehber bu sistemleri imtihan sürecinde tesirli ve verimli bir araç olarak değerlendirmeye başladı bile.” diye konuştu.
Yapay zeka stratejiye de hizmet eden bir yardımcıya dönüştü
Yapay zekâ tabanlı uygulamaların, öğrencinin zayıf olduğu bahisleri tahlil edebildiğini, kusurlu tahlillerin nedenlerini açıklayabildiğini ve emsal örneklerle pekiştirme yapabildiğini kaydeden Hatice Ada, “Bununla da kalmayıp öğrencinin dikkat müddetine uygun olarak mola teklifleri sunarak süreç idaresine katkı sağlıyor. Bu sayede sadece bilgiye değil, stratejiye de hizmet eden bir yardımcıya dönüşüyor. Bilhassa kişiselleştirilmiş geri bildirim imkanı, öğrencilerin kendi gelişimlerini izleyebilecekleri bir yol haritası çizmelerini kolaylaştırıyor. Her öğrenciye tıpkı halde yaklaşan klasik sistemlerin tersine, bireye özel bir tecrübe sunması büyük bir avantaj sağlıyor.” sözünde bulundu.
Yapay zekâ bir çeşit ‘yargılamayan öğretmen’ rolünü üstleniyor
Bazı platformların, öğrencilerin imtihan geçmişlerini tahlil ederek anlık gelişim grafikleri oluşturabildiğini de lisana getiren Psk. Hatice Ada, “Bu grafikler sadece akademik başarıyı değil, motivasyonu da besliyor. Ayrıyeten yapay zekânın ‘aynı soruyu tekraren sorma’ ya da ‘sabırla dinlenme’ üzere insan bağlantılarında sonlu olan özellikleri karşılayabilmesi, gençler için cazip hâle geliyor. Bilhassa yanılgı yapmaktan çekinen, öğretmenleri tarafından yargılanmaktan tasa duyan öğrenciler için yapay zekâ bir çeşit ‘yargılamayan öğretmen’ rolünü üstleniyor. Öğrenciler sınırsız soru sorabiliyor, gerektiği kadar tekrar yapabiliyor ve tüm süreci kendi suratlarında ilerletebiliyorlar.” halinde konuştu.
Adeta bir ruhsal dayanak ünitesi üzere fonksiyon görüyor
Yapay zekânın birtakım platformlarda adeta bir ruhsal takviye ünitesi üzere fonksiyon görebildiğini de kaydeden Ada, “Kaygı düzeyine nazaran mola hatırlatmaları yapmak, çalışma bloklarını yapılandırmak, odaklanma ve vakit idaresi teknikleri sunmak üzere hünerleriyle öğrencinin yalnızca bilgi seviyesine değil, duygusal süreçlerine de dokunabiliyor. Bir terapist ya da rehber öğretmen gibi insanın biricikliğine odaklanamasa da imtihan telaşıyla baş etmede fonksiyonel bir birinci adım olarak kıymetlendirilebilir.” dedi.
Yapay zekâ gerçekle ilgisi olmayan içerikler de üretebiliyor
Tüm bu avantajlarının yanında, yapay zekânın da sınırlılıkları olduğunun unutulmaması gerektiğine işaret eden Ada, “Son periyotta ChatGPT üzere platformlarda yaşanan uzun periyodik kesintiler ya da kimi yanlış bilgi örnekleri, kullanıcıların bu sistemleri eleştirel bir süzgeçten geçirmesini gerekli kılıyor. Yapay zekâ, vakit zaman ‘hallucination’ ismi verilen, gerçekle ilgisi olmayan içerikler üretebiliyor. Bu da sistemin sunduğu bilgilerin kesinlikle öbür kaynaklarla doğrulanması gerektiği manasına geliyor.” tabirinde bulundu.
Öğrencilere şahsileştirilmiş takviye sağlıyorlar
Dünya genelinde eğitimde yapay zekâ kullanımının her geçen gün daha da yaygınlaştığını lisana getiren Ada, şöyle devam etti:
“Güney Kore’de devlet takviyeli projelerle dijital ders kitapları yapay zekâyla entegre ediliyor, öğrencilerin gelişimleri anlık olarak takip ediliyor. ABD’de ise öğrencilerin öğrenme tarzlarına nazaran mikro dersler sunan sistemler dikkat çekiyor. Riiid üzere platformlar, imtihan hazırlığında şahsî test sistemleriyle milyonlarca öğrenciye ulaşıyor.
Türkiye’de eğitimde yapay zekâ uygulamaları yeni olmasına karşın süratle gelişiyor. Milli Eğitim Bakanlığı, ‘Eğitimde Yapay Zekâ Uygulamaları Strateji Belgesi’ ile yol haritasını belirlerken, YEĞİTEK bünyesinde Yapay Zekâ ve Büyük Data Uygulamaları Daire Başkanlığı’nı kurdu. İstanbul ve Ankara’daki pilot okullarda yapay zekâ dayanaklı ölçme-değerlendirme sistemleri test ediliyor. Ayrıyeten MEB’in yapay zekâ dayanaklı ferdi öğrenme platformu MEBİ ve sanal asistanı KANKA, bilhassa YKS hazırlığında öğrencilere 7/24 şahsileştirilmiş takviye sağlıyor.”
Gelecekte imtihan sistemleri de dönüşüme ayak uyduracak
Geleneksel kaynaklara kıyasla yapay zekânın sunduğu 7/24 erişimin, şahsileştirilmiş içerikler, sabırlı tekrarlar ve gerçek vakitli tahlil üzere avantajlarının yadsınamaz olduğunu anlatan Psk. Hatice Ada, “Ancak tüm bunlara karşın insan münasebetlerinin ve öğretmen rehberliğinin yerini tamamen alması mümkün görünmüyor. En verimli kullanım biçimi, yapay zekâyı tamamlayıcı bir araç olarak görmekten geçiyor. İnsan zekâsı ve hissiyle teknolojiyi yan yana getirebilmek, bu yeni periyodun en kıymetli marifeti hâline geliyor. Gelecekte imtihan sistemlerinin de bu dönüşüme ayak uydurması ise kaçınılmaz görünüyor. Ezber temelli yapılardan uzaklaşarak tahlil, yorumlama ve marifet odaklı ölçme sistemlerinin ön plana çıkması bekleniyor. Dünya genelinde IBM, Pearson üzere kuruluşlar bu istikamette büyük yatırımlar yapıyor. Türkiye’de de misal ölçme-değerlendirme sistemlerinin pilot uygulamalarına daha sık rastlayacağımız bir periyoda giriyoruz.” diye konuştu.
Yapay zeka şimdinin gerçeği…
Eğitim Uzm. Psk. Hatice Ada, yapay zekânın imtihan hazırlığında güçlü bir dayanak sağlayabileceğine işaret ederek, “Ancak gerçek farkı yaratan; stratejik düşünme, planlama hüneri ve insan takviyesiyle bu teknolojiyi akla yatkın harmanlayabilmektir. Yapay zekâ artık tam manasıyla şimdinin gerçeği. Bu gerçeği kavrayıp onunla iş birliği kurabilenler hem kişisel muvaffakiyetlerini pekiştiriyor hem de geleceği şekillendiren aktörler hâline geliyor.” halinde kelamlarını tamamladı.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
