Kalp damar hastalıkları 65 yaşından sonra daha riskli hale geliyor. Uzmanlar erken müdahalenin kıymetine vurgu yapıyor.
Dünya genelinde 65 yaş üzeri şahıslarda yaklaşık yüzde 10 oranında görülen kalp kapak hastalıkları yaşlanan nüfusla birlikte değeri artan meselelerden biri. Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Selim İsbir, yaşla birlikte ehemmiyeti artarken kalp kapak hastalıklarının vaktinde teşhis ve uygun sistemlerle tedavi edilmediği takdirde hayati risk oluşturabileceğine dikkat çekti.Bu hastalıkların bilhassa nefes darlığı, yorgunluk ve ritim bozukluğu üzere belirtilerle kendini gösterdiğini söyleyen Prof. Dr. İsbir, erken teşhis ve tedaviyle ömür kalitesinin yükseldiğine dikkat çekti. Bilhassa son yıllarda tedavide yaşanan gelişmeler sayesinde kalp kapak hastalıklarında artık hayat uzunluğu tedavi algoritmasını uyguladığını söyledi.
Kalp Kapak Hastalıkları
Kalp sıhhati açısından hayli değerli bir başlığı oluşturan kalp kapak hastalıkları ortasında en sık mitral ve aort kapak bozukluklarının görüldüğünü hatırlatan Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Selim İsbir, kalp kapak hastalıklarında cinsiyet ve yaşa bağlı olarak hem hastalığın tipi hem de şiddetinin farklılık gösterebildiğini söyledi. Prof. Dr. İsbir, kalp kapak hastalıklarıyla ilgili gözden kaçabilecek belirtilere ve bilhassa hastaların en çok merak ettiği “Ne vakit ve kimlere ameliyat gerekir?” sorusuna açıklık getirdi.
Kalp Hastalığı, Bu Belirtileri Hafife Almayın
Kalp kapak hastalıklarında yorgunluk, nefes darlığı üzere son derece kıymetli belirtilerin farklı sıkıntılara bağlandığı için önemsenmeyebildiğinin altını çizen Prof. Dr. Selim İsbir, kelamlarına şöyle devam etti: “Kapak hastalıkları ileri devirlerde ritim bozukluğu olarak da kendini gösterir. Lakin belirtilerin önemsenmemesi erken teşhisin önüne geçebiliyor ve hastalığın ilerleyerek daha önemli meselelere neden olabiliyor. Kapak hastalıkları ilerleyen devirlerde kalp kasını zayıflatarak kalp yetmezliği ile sonuçlanır”
Kalp Kapak Hastalığı Olan Herkes Ameliyat Olmalı mı
Kalp kapak hastalıklarında ilaç tedavisinin sırf hastalığın ilerlemesini yavaşlatabildiğini vurgulayan Prof. Dr. İsbir, “Yapısal bozuklukları ilaçla düzeltmek mümkün değil. İlaç tedavisi kalp kapak hastalıklarını güzelleştirmez lakin kalp kapak hastalıklarına bağlı ortaya çıkan kalp işlevlerindeki bozuklukları önler. Lakin her hasta ameliyat olacak diye bir kural da yok. Kapak bozukluğu kalp işlevlerini etkilemeye başlamışsa, bilhassa nefes darlığı ve ritim bozukluğu görülüyorsa, cerrahi gündeme alınmalıdır” diye konuştu.
Ritim Bozukluğu Başlamışsa Dikkat !
Kalp kapak hastalığı tanısı konulan hastalarda tertipli takip ve erken müdahalenin ehemmiyetine işaret eden Prof. Dr. İsbir, “Kalp kasılma gücünün azalması, kalp boyutlarının büyümesi ya da ritim bozuklukları başlamışsa, cerrahi kaçınılmazdır. Bu evreye gelmeden müdahale edilmesi, ameliyatın muvaffakiyet bahtını yükseltir” sözlerini kullandı.
Cerrahide Güvenli Yöntem Seçimi Önemli
Klasik metodun açık kalp ameliyatı olduğunu hatırlatan Prof. Dr. İsbir, teknolojik gelişmeler sayesinde uygun hastalarda minimal invaziv ve robotik formüllerle daha küçük kesilerle operasyon yapılabildiğini söyledi. Fakat bu formüllerin her hastaya uygun olmadığını belirterek, “Kalp ameliyatlarında değerli olan kesi büyüklüğü değil, hasta için en inançlı usulün seçilmesidir” biçiminde konuştu. Prof. Dr. Selim İsbir, kalp kapak hastalıklarının tedavisinde hastaların en çok karıştırdığı, merak ettiği bahislerden biri olan kapak tamiri ve değişimi ile ilgili soruyu şöyle yanıtladı: “Kapak tamiri, hastanın kendi dokusu kullanılarak kapağın onarılması metodudur. En değerli avantajı, hastanın kendi dokuları kullanıldığı için kalp işlevleri ameliyat sonrası daha yeterli korunur. En sık tamir ettiğimiz ve de en başarılı olduğumuz kapaklar kalbin sol tarafında yer alan mitral kapak ve tekrar sağ tarafta yer alan triküspit kapaktır. Kireçlenmemiş kapaklarda ve genç hastalarda bu tekniğin öncelikle tercih edilmesi gerekir” Prof. Dr. İsbir, “Biyolojik kapaklar kan sulandırıcı gerektirmediği için tercih sebebidir fakat ömürleri sonludur. Genç hastalarda ekseriyetle mekanik kapak kullanılır, lakin bu da ömür uzunluğu kan sulandırıcı ilaç gerektirir. Hastaya özel planlama yapılmalı, tercihler hasta profiline nazaran belirlenmelidir” diye konuştu.
Yaşam Uzunluğu Tedavi Algoritması
“Bu bilgiler ışığında kalp kapak hastalıklarının tedavisinde artık hayat uzunluğu tedavi ismini verdiğimiz bir algoritma uygulamaktayız” diyen Prof. Dr. İsbir, sözlerini şöyle sürdürdü: “Hastaların yaşına ve öbür bir kadro özelliklerine bakarak onlar için bir tedavi şeması uygulamaktayız. Örneğin; bir hasta şayet kan sulandırıcı ilaç kullanmak istemiyorsa yahut tıbbi açıdan bu hasta için kan sulandırıcı tedavi bir risk oluşturuyorsa, hasta genç olsa bile bu hastaya şayet kalp kapağını tamir edemiyorsak biyolojik kapak kullanıyoruz. Bu kapak vakitle dejenere olduğunda ameliyatsız kapak değişimi ya da gerekiyor ise ikinci bir kalp ameliyatı ile bu talihi veriyoruz”
Ameliyat Sonrası Enfeksiyon Görülme Riski
Ameliyat sonrası hastanede kalış müddetinin ortalama 5-6 gün olduğunu ve tam güzelleşmenin yaklaşık 3-4 hafta sürdüğünü belirten Kalp Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Cemil İsbir, kelamlarını şöyle tamamladı: “Bu süreçte en dikkat edilmesi gereken iki faktör, enfeksiyon ve kan sulandırıcı tedavidir. Bilhassa kan sulandırıcı tedavi mekanik kapak kullanılan hastalar için hayati ehemmiyete haizdir. İlacın kan düzeyleri muhakkak aralıklarla denetim edilmeli ve ilaç dozu kan düzeyine nazaran ayarlanmalıdır. Enfeksiyon başka çok değerli bir faktördür. Hastalar enfeksiyon açısından kendilerini korumalıdırlar. Aksi halde protez kapakları enfeksiyona bağlı olarak ziyan görebilir ve bu durum hayati sıkıntılara yol açabilir” (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)
