Foreks – Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Rusya-Ukrayna ortasındaki esir takasının akabinde düzenlenecek olası barış görüşmelerine ait, “Sayın Putin’le yaptığımız görüşmede Cumhurbaşkanımızın hassas olduğu değerli bahisleri gündeme getirdik. Müteakip görüşmelerin de Türkiye’de yapılması konusundaki talebimizi kendilerine ilettik. Bu hususta her türlü katkıya hazır olduğumuzu kendilerine ilettik” dedi.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Moskova’da Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile bir ortaya geldi. Bakan Fidan, görüşmenin ardından Rus mevkidaşı Lavrov ile birlikte ortak basın toplantısı düzenledi. Rusya ziyareti çerçevesinde dün Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından kabul edildiğini ve kendisine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın iletilerini ilettiğini söz eden Fidan, temasları çerçevesinde İstanbul’daki Rusya-Ukrayna görüşmelerinde Rus heyetine başkanlık eden Devlet Başkanı Danışmanı Vladimir Medinsky ile ve öteki Rus yetkililerle de bir ortaya geldiklerini söyledi. Fidan, “Rusya’da faaliyet gösteren kimi Türk iş insanlarıyla da bir ortaya geldik. Ziyaretim Türkiye ile Rusya ortasındaki çok boyutlu bağları derinlemesine ele almamıza imkan verdi. Bugün de bedelli dostum Lavrov ve grubu ile ikili ilgilerimizin bütün alanlarını ve bölgesel alakaları, global meseleleri detaylamasına ele alma imkanımız oldu” dedi.
“Liderlerimiz ortasında itinayla ve içtenlikle inşa edilmiş sağlam bir münasebet var”
Türkiye ile Rusya ortasındaki ilgilere değinen Fidan, “Coğrafyamız çok süratli bir biçimde değişiyor. Bu türlü bir devirde Türkiye ve Rusya ortasındaki alakalar bölgemizde istikrar ve güvenliğin sağlanmasında her zamankinden daha değerli bir rol oynamakta. Gündemimizde yer alan tüm bahisleri her düzeyde direkt ve içtenlikle ele alabiliyoruz. Önderlerimiz ortasında yıllara dayanan itinayla ve içtenlikle inşa edilmiş sağlam bir bağ var. Bu bağlantı, ilgilerimizi sağlıklı ve sonuç odaklı yürütmemizi sağlıyor” sözlerini kullandı.
“İkili münasebetlerimizi jeopolitik sınamalardan etkilenmeyecek bir formda derinleştirme arzusundayız”
Bakan Fidan, “Bugün Sayın Lavrov ile yaptığımız görüşmeler de çok verimli geçti. Rusya ile ticaret, yatırım, güç ve turizm alanlarında son derece kıymetli bağlarımız bulunuyor. Buna ait bir ekip bilgileri Sayın Lavrov da kendi konuşmasında sizlerle paylaştı. Rusya’dan doğal gaz tedarikimizin sürdürülmesi ve Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin bir an evvel faaliyete geçmesi için efor sarf ediyoruz. İkili bağlarımızı jeopolitik sınamalardan etkilenmeyecek bir biçimde derinleştirme isteğindeyiz. Her iki taraf da bu anlayış ile hareket etmekte. Halklarımızın faydasına olan adımları atmaya devam edeceğiz” halinde konuştu.
“Müteakip görüşmelere mesken sahipliği yapmaya hazır olduğumuzu da tabir ettim”
Moskova’daki görüşmelerinde Rusya-Ukrayna savaşının değerli bir yer tuttuğunu söz eden Fidan, “Sayın Putin, şahsen yetkilendirdiği bir heyeti İstanbul’a göndererek müzakerelerden nispeten olumlu sonuçlar elde edilmesini mümkün kılmıştır. Görüşmelerde mutabık kalınan takasın geçtiğimiz hafta sonu tamamlanmasından memnuniyet duyuyoruz. İlerleyen süreçte müzakerelerin hızlı bir formda ateşkese ve akabinde kalıcı bir barışa evrilmesini de umut ediyoruz. Cumhurbaşkanımız Sayın Erdoğan’ın tüm taraflara tabir ettiği üzere Türkiye bu süreçte her türlü takviyesi vermeye her daim hazırdır. Buradaki temaslarımda müteakip görüşmelere konut sahipliği yapmaya hazır olduğumuzu da söz ettim. Buna ilaveten Karadeniz’de seyrüsefer emniyetine verdiğimiz kıymetin de altını bir defa daha çizdim. Bu bahiste da Rus dostlarımızla temasta kalmaya devam edeceğiz” dedi.
“Türkiye ve Rusya olarak Suriye’nin birliğinin ve toprak bütünlüğünün korunması için çalışmaya devam edeceğiz”
Lavrov ile memleketler arası sıkıntıları de ele aldıklarını vurgulayan Fidan, “Son beş aylık periyotta Suriye’de siyasi ve ekonomik istikrar ile güvenliğin tesisi bakımından kıymetli gelişmeler yaşandı. Suriye idaresi yürütülen dezenformasyon kampanyalarına karşın halkının ve memleketler arası toplumun takviyesini büyük ölçüde temin etmiş durumda. Suriye idaresinin terörle ve organize cürümlerle uğraş alanlardaki kabiliyet ve imkanlarını da her geçen gün daha da geliştirdiğini görüyoruz. Tüm askeri kümelerin ulusal bir ordu ve merkezi bir komuta altında bir ortaya getirilmesi istikametindeki gayretleri da destekliyoruz. Tüm ilgili tarafların nüfuzlarını 10 Mart mutabakatının uygulanmasına dönük kullanılması da büyük değer taşımakta. Amerika ve Avrupa Birliği’nin yaptırımların kaldırılması istikametinde aldıkları kararlar da son derece kıymetlidir. Bu yaptırımların kaldırılmasını temin için Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde yoğun bir diplomasi trafiği yürüttük. Bu uğraşların sonuç vermesinden büyük memnuniyet duyuyoruz. Bahsettiğim tüm bu mevzuları, bugünkü görüşmemizde Sayın Lavrov ile ele alma imkanımız oldu” sözlerini kullandı.
Fidan, “Türkiye ve Rusya olarak Suriye’nin birliğinin ve toprak bütünlüğünün korunması için çalışmaya devam edeceğiz. Eş vakitli olarak Suriye halkının refah ve istikrara kavuşması için gayret harcamayı sürdüreceğiz” diye konuştu.
“(Gazze) Bu kadar kan, gözyaşı ve acı sonuçsuz kalmaz”
Lavrov ile Suriye sıkıntısına ek olarak bölgenin kanayan yarası Gazze ve Filistin sıkıntısını de ele aldıklarını söz eden Fidan, “Orada devam eden soykırımın, insanlık dramının bir an evvel durması gerekmekte. Aksi takdirde, her vakit tabir ediyoruz, İsrail’i de içine alacak büyük bir kaosun, yayılmanın önüne kimsenin geçmesi mümkün değil. Bu kadar kan, gözyaşı ve acı, sonuçsuz kalmaz. Bunun bir an evvel durması gerekiyor. İnsanlık ve uluslararası toplum, burada kaybettiği sınavı yine kazanmak için elinden gelen bütün çabayı göstermek zorundadır. Bu bahiste Rusya ile bir arada çalışmaya devam edeceğiz” sözlerini kullandı.
“Orta Doğu’daki insani trajedi, Afrika’da devam etmemeli”
Gündemde ayrıyeten Sudan başta olmak üzere Afrika’da devam eden problemlerin da yer aldığını belirten Fidan, bu hususlarda da görüş alışverişinde bulunduklarını söz etti. Fidan, “Özellikle Afrika’daki istikrarın, barışın koruması kıymetli. Orta Doğu’da olan insani trajedinin Afrika’da da devam etmemesi değerli. Dünyanın her yerindeki sivillerin, pakların çektiği acıyı dindirmek, insanlık dramını sona erdirmeyi biz kendimize bir vazife olarak görüyoruz. Diplomasinin bunun için sonuna kadar kullanılması gerektiğine inanıyoruz. Bu husustaki çalışmalarımız devam edecektir” dedi.
“Azerbaycan liderliği, olağanüstü ferasetli adımlar attı”
Fidan, “Ayrıca Rusya ile Türkiye’yi ilgilendiren ortak coğrafya olan Güney Kafkasya’daki barış sürecini de desteklediğimizi bir defa daha tabir etmek istiyorum. Burada Azerbaycan liderliğinin olağanüstü ferasetli adımlar attığı bölgeyi olağanlaştırmaya yönelik adımları da yürekten destekliyoruz” sözlerini kullandı.
“(Rusya-Ukrayna) Görüşmelerin Türkiye’de yapılması konusundaki talebimizi ilettik”
Putin ile gerçekleştirdiği görüşmede Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın hangi bildirilerinin iletildiği ve Ankara’ya hangi iletilerle dönüldüğü istikametinde bir soru üzerine Fidan, “Dün Sayın Putin’le yaptığımız görüşmede Cumhurbaşkanımızın hassas olduğu kıymetli bahisleri gündeme getirdik. Burada alışılmış ki bilhassa Rusya-Ukrayna ortasında devam eden görüşmelerin bir sonuç ile sonuçlanması ehemmiyet kazanmakta. Birincisi, İstanbul’da yapılan görüşmelerin bir üzerinden geçtik. Müteakip görüşmelerin de Türkiye’de yapılması konusundaki talebimizi kendilerine ilettik. Bu bahiste her türlü katkıya hazır olduğumuzu kendilerine ilettik” biçiminde konuştu.
“(Barış anlaşması) Rusya, kurallarını hazırlıyor”
Fidan, Rusya ile Ukrayna ortasındaki görüşmelerin sonucuna ait soruya ise, “Şu anda esir takası birinci kademede külliyen tamamlandı. İstanbul’da alınan kararlardan ikincisi olan karşılıklı koşulların gönderilmesi sıkıntısı konusunda da bana Rus tarafından Sayın Putin ve Sayın Lavrov’dan verilen bilgi, şu anda bu kaidelerin hazırlanmakta olduğu. Hazırlanır hazırlanmaz karşı tarafa iletileceği problemi var” halinde karşılık verdi.
“Putin ile görüşme çok verimliydi”
Fidan, “Ayrıca Sayın Putin ile yapılan görüşmelerde Akkuyu Nükleer Santrali’nin inşasıyla ilgili süreçte karşılaşılan birtakım aksaklıklar ve bunların giderilmesi tarafında de görüşmelerimiz oldu. Rus tarafının bu hususta ne kadar hassas olduğunu, Sayın Putin’in bu konuyu bütün ayrıntılarıyla ne kadar yakından takip ettiğini bir defa daha görme imkanımız oldu. Başka taraftan Türkiye, gaz muhtaçlığının büyük bir kısmını Rusya’dan temin ediyor. Bunun kesintisiz ve uygun bir halde devam etmesi değerli. BOTAŞ ile Gazprom ortasında devam eden görüşmeler var. Bu mevzuda da Sayın Putin’in desteğini istirham ettik. Gündeme getirilen kimi öbür hususlar da var. Yani çok verimli bir görüşme oldu” dedi.
“Ev sahipliğine her vakit hazır olduğumuzu tabir ettik”
Türkiye’nin Moskova ve Kiev ortasındaki görüşmelere konut sahipliği yapmaya devam etmeye hazır olup olmadığı sorusu üzerine Fidan, “Biz, bu konut sahipliğine her vakit hazır olduğumuzu söz ettik. Bunun bir misyon olduğuna inanıyoruz, bölgemiz ve dünya barışı için bir vazife. Cumhurbaşkanımız savaşın başından beri nitekim memleketler arası kamuoyuna çok güçlü bir barış daveti yapmakta. Zira birebir bölgede yaşıyoruz, tıpkı havzadayız. Bunun her iki tarafın da mutabık kalacağı bir biçimde çözülmesi olağan ki isteğimizdir. Bu mevzuda elimizden gelen dayanağı vermeye devam edeceğiz” tabirlerini kullandı.
“Sayın Putin ve Sayın Erdoğan, kıymetli global sınamalardan geçmiş mücadeleci iki lider”
Türkiye ile Rusya ortasındaki yeni paydaşlıklar ve bağların geleceğine ait soru üzerine Fidan, “Rusya ile Türkiye ortasındaki bağlantının değerli bir köşe taşı, alışılmış ki başkanlarımızın oluşturduğu itimada dayalı alaka. Başkan diplomasisi üzerinden Türk-Rus bağlantılarında esaslı adımları daha süratli bir halde atabiliyoruz. Değerli kararlar alınabiliyor. Hem Sayın Putin hem Sayın Erdoğan, önemli küresel sınamalardan geçmiş, mücadeleci iki başkan ve bu iki önderin uzun müddettir birbirlerini tanıyor oluşu, inanca dayalı bir alaka geliştirmeleri, her iki tarafta ihtilafta oldukları ve mutabık kaldıkları noktaları olağanüstü uygun bilmekteler ve son derece olgun bir halde ihtilafları parantez içine alıp mutabık kaldıkları noktalarda gündemleri iki ülkenin lehine ilerletebilmeleri kelam konusu. Bu sahiden iki ülke ilgileri açısından olağanüstü değerli bir konu. Natürel bizler bakanlar seviyesinde ve öteki seviyelerde iki başkan tarafından ortaya konulan iradenin daha somut bir formda, somut sonuçlara ulaşacak halde hayata geçirilmesi için ağır bir formda çalışıyoruz. Bu bahiste da çalışmaya devam edeceğiz” formunda konuştu.
“Türkiye’nin menfaatine olan hiçbir mevzunun savaşta amaç ittihaz edilmemesi gerektiği görüşündeyiz”
Fidan, Rus basınında yer alan TürkAkım doğal gaz boru sınırının Avrupa’ya Rus gazını taşıyan tek alternatif olarak kaldığı ve Ukrayna’nın bu hatta bir hücum gerçekleştirme ihtimali ve bu türlü bir durumda Türk tarafının reaksiyonunun ne olacağı tarafındaki soru üzerine, “Bu hususta biz gerek Rus meslektaşlarımız, gerek Ukraynalı meslektaşlarımızla bağlantı halindeyiz. Bu tipten bir atak ihtimali olduğu vakit Rus meslektaşlarımız bunu bize bildiriyor ve bu mevzuyu Ukrayna tarafı ile koordine ediyoruz. Türkiye’nin menfaatine olan hiçbir mevzunun savaşta maksat ittihaz edilmemesi konusunda bizim görüşlerimiz var, bağlantımız var. Bu mevzuyu çok şükür bugüne kadar koordine ettik ve şu anda bir hasar yok ve sınır çalışıyor” diye konuştu.
(AB-CC-D)
