Investing.com – Global iktisada istikamet veren kıymetli gelişmelerin yaşandığı bir haftada, ticaret siyasetlerinden para siyasetlerine, yatırım mutabakatlarından sanayi stratejilerine kadar geniş bir yelpazede dikkat cazip başlıklar öne çıkıyor. Asya-Pasifik’teki ihracat beklentileri ABD’nin yeni tarifeleriyle baskılanırken, Fed temkinli para siyaseti duruşunu sürdürmekte kararlı görünüyor. Çin’in sanayi sınırlamaları, Japonya-ABD ticaret müzakereleri ve bankacılık kesimine yönelik düzenleme sinyalleri, piyasaların istikametini belirlemeye devam ediyor. Öte yandan, Afrika’dan gelen dev yatırım muahedeleri ve Avrupa’da uygulanan yapısal dönüşüm siyasetleri da global ekonomik dinamikleri kıymetli ölçüde şekillendiriyor.
APEC’ten ihracat ve büyüme uyarısı: ABD tarifeleri Asya-Pasifik ticaretini baskılıyor
Asya-Pasifik Ekonomik İş birliği (APEC) tarafından yayımlanan son bölgesel eğilimler raporunda, ABD’nin uygulamaya koyduğu gümrük vergilerinin bölgedeki ticaret üzerinde önemli baskı yarattığı belirtildi. 21 üyeli iktisat bloğunun ticaret bakanları toplantısı vesilesiyle hazırlanan raporda, bölgesel ihracat artış oranının 2024’teki %5,7 düzeyinden 2025’te %0,4’e kadar düşeceği öngörüldü. Bilhassa imalat ve tüketim mallarındaki dış talep azalmasının, ticari hizmetler üzerinde de baskı oluşturacağı vurgulandı.
APEC ayrıyeten ekonomik büyüme kestirimini de düşürdü. Blok, evvelki raporda %3,3 olarak öngördüğü bölgesel büyüme beklentisini %2,6’ya çekti. Gümrük vergilerine dair belirsizliklerin sadece sanayi eserlerini değil, tıpkı vakitte hizmet kalemlerini de etkilediğine dikkat çekildi ve bu durumun yıl boyunca ticarette keskin düşüşlere yol açabileceği söz edildi.
Fed belirsizlikte temkinli: Daly “sabır” vurgusu yaptı
San Francisco Fed Başkanı Mary Daly, ABD ekonomisindeki dayanıklılığı ve düşmekte olan enflasyon oranlarını kıymetlendirdi. Daly, istihdam piyasasının güçlü seyrini koruduğunu belirtirken, enflasyonda gözlemlenen aşağı taraflı eğilimden ötürü Fed’in faiz oranlarını değiştirmeden bekleyebileceğini söz etti. Daly, mevcut durumda rastgele bir adım atmadan evvel ekonomik şartların netleşmesini beklemenin daha sağlıklı olacağını söyledi.
Daly, para siyasetinin genel seyri için “sabır” vurgusu yaparken, ABD Merkez Bankasının şu an için hem enflasyonla çabaya devam edebileceği hem de mümkün risklere karşı esnek hareket kabiliyeti olan bir pozisyonda bulunduğunu belirtti. Bekle-gör yaklaşımı sayesinde Fed’in, piyasa ve ekonomik bilgiler ışığında gerektiği vakit faiz ayarlaması yapabilecek durumda olduğunu lisana getirdi.
ABD’den bankalara sermaye yeterliliği kolaylığı sinyali
Financial Times tarafından aktarılan bilgilere nazaran, ABD’li düzenleyici kurumlar bankaların sermaye yeterlilik kurallarında esnemeye gitmeyi planlanıyor. Habere nazaran, önümüzdeki birkaç ay içinde ek kaldıraç oranlarında indirime gidilmesi kelam konusu. Bu adım, başta büyük bankalar olmak üzere finansal kuruluşların faaliyet alanlarını genişletmelerine ve likidite şartlarını hafifletmelerine imkan sağlayabilir.
Bu düzenlemenin, bilhassa faiz oranlarının yüksek seyrettiği bir ortamda bankaların kredi verme iştahını canlandırması hedefleniyor. Fakat finansal otoriteler tarafından hayata geçirilecek her çeşit yasal değişikliğin, sistemik riskleri artırma ihtimali açısından da dikkatle tahlil edilmesi gerektiği belirtiliyor.
Japonya-ABD ticaret görüşmelerinde üçüncü cins hazırlığı
Japonya’nın baş ticaret müzakerecisi Ryosei Akazawa’nın önümüzdeki hafta Washington’a giderek ABD ile devam eden ticaret görüşmelerinin üçüncü çeşidine katılması bekleniyor. Reuters’in hususa yakın kaynaklara dayandırdığı haberine nazaran, görüşmelerin gündeminde tarım eserleri, otomotiv dalına yönelik düzenlemeler ve birtakım sanayi iş birlikleri yer alıyor.
Japon tarafının, ABD’den daha fazla mısır ve soya fasulyesi ithalatı taahhüdü vererek karşılığında gemi inşası gibi alanlarda iş birliği geliştirme ve araba ithalatı için kontrol standartlarını gevşetme taleplerini masaya koyacağı bildiriliyor. Lakin taraflar ortasında, araba ve araba modüllerine yönelik ABD gümrük vergilerinin kaldırılması konusunda hâlâ önemli görüş ayrılıkları bulunuyor.
Çin’den çelik üretiminde azaltma planı lakin tarifeler mani olabilir
Çin idaresi 2025 yılı için ham çelik üretimini azaltma tarafında adımlar atmaya devam ediyor. Planlar ortasında, kimi çelik fabrikalarına üretim kesintisi amaçlarının bildirilmesi ve toplam üretimin yaklaşık %5 oranında azaltılması yer alıyor. Bu bağlamda, 2024’te 1 milyar tonluk üretim gerçekleştiren Çin’in 2025 yılı amacı, yaklaşık 50 milyon tonluk bir düşüşe karşılık geliyor.
Ancak ABD tarafından çelik ve alakalı eserlere yönelik tarifelerin süreksiz olarak askıya alınması, planlanan üretim kesintilerini sekteye uğratabilir. Bölüm kaynakları, en azından 2025 yılının birinci yarısında fabrikaların üretim kesintisi yükümlülüğünü tam manasıyla uygulayıp uygulayamayacaklarının belirsizliğini koruduğunu vurguladı. Hükümetin, maksatların ayrıntılarını resmi olarak açıklaması bekleniyor.
Etiyopya’dan Çin’le 1,7 milyar doları aşan yatırım anlaşması
Etiyopya Maliye Bakanlığı, çoğunluğu Çin menşeli olmak üzere madencilik ve güç odaklı projeleri kapsayan toplam pahası 1,7 milyar doları geçen yatırım mutabakatlarına imza attıklarını duyurdu. Duyuruya nazaran, maden arama ve sürece faaliyetlerine yönelik 500 milyon dolar, özel ekonomik bölge heyetimi ve kömür madenciliği projeleri için 600 milyon dolar kıymetinde muahedeler yapıldı.
Ayrıca güneş gücü alanında 360 milyon dolarlık güneş pili üretim tesisi yatırımı planlanırken, güneş gücü geliştirmeye yönelik olarak ek 250 milyon dolarlık bir kaynak aktarılacağı açıklandı. Bu yatırımlar, Etiyopya’nın endüstrileşme gayretlerine ve altyapı dönüşümüne önemli katkı sağlayacak projeler ortasında yer alıyor.
HSBC, Fransa’da istekli ayrılıklarla küçülmeye gidiyor
HSBC (HSBA), Fransa’daki çalışan sayısını %10 oranında azaltma kararı aldı. Banka, istekli ayrılma programı aracılığıyla 348 çalışanın işten ayrılmasının planlandığını duyurdu. Bu karar, CEO Georges Elhedery’nin liderliğinde başlatılan ve 2026 yılı sonuna kadar 1,8 milyar dolarlık maliyet düşürme maksadının bir kesimi olarak uygulanıyor.
HSBC daha evvel Fransa’daki perakende bankacılık ve sigorta iştiraklerini satışa çıkarmıştı. Banka, büyümenin hudutlu kaldığı Avrupa ve Kuzey Amerika pazarlarından kademeli olarak çekilme stratejisini sürdürüyor. İşçi azaltma, maliyet denetiminin yanı sıra dijitalleşme odaklı dönüşüm planlarının da sürat kazanmasına imkan sağlayacak.
