Yaz aylarında çocuklarla ve bebeklerle dışarıda vakit geçirmek keyifli olsa da, güneşin ziyanlı tesirlerinden korunmak büyük kıymet taşır. Güneş çarpması, beden ısısının tehlikeli düzeylere yükselmesiyle ortaya çıkan önemli bir durumdur ve süratli müdahale gerektirir.
Çocuklarda ve bebeklerde güneş çarpması belirtileri hafif seyreden isı yorgunluğundan, acil tıbbi müdahale gerektiren önemli durumlara kadar değişebilir. Özellikle bebekler ve küçük çocuklar, beden ısılarını düzenleme yetenekleri tam gelişmediği için güneş çarpmasına karşı daha hassastırlar. Ebeveynlerin bu belirtileri yeterli tanıması, süratli hareket etmelerini sağlar.
- Vücut ısısında yükselme
Ateş (genellikle 39°C ve üzeri), güneş çarpmasının en bariz işaretlerinden biridir. Bebeğinizin yahut çocuğunuzun alnına yahut boynuna dokunduğunuzda hissedilir derecede sıcak olması gerekir. - Ciltte değişiklikler
Ciltte kızarıklık, kuruluk ve sıcaklık görülebilir. Terleme sistemi yetersiz kaldığı için cilt kuru kalabilir. - Halsizlik ve yorgunluk
Çocuk olağandan daha uykulu, yorgun ve halsiz görünebilir. Oyun oynamaya yahut aktivitelere ilgi göstermez. - Baş ağrısı ve baş dönmesi
Büyük çocuklarda baş ağrısı ve baş dönmesi şikayetleri ortaya çıkabilir. Bebeklerde huzursuzluk ve ağlama nöbetleri olarak gözlemlenebilir. - Mide bulantısı ve kusma
Güneş çarpması, sindirim sistemi üzerinde de tesir göstererek mide bulantısı ve kusmaya neden olabilir. - İştahsızlık
Çocuk yemek yemeye yahut sıvı tüketmeye isteksiz olabilir. - Dehidratasyon (Sıvı kaybı) belirtileri
Ağız kuruluğu, gözlerde çökme, ağlarken gözyaşının olmaması yahut az olması, bezin uzun müddet kuru kalması sıvı kaybının işaretleridir. - Hızlı teneffüs ve kalp atışı
Beden, çok ısınmayı dengelemeye çalışırken teneffüs ve kalp atış suratı artabilir. - Bilinç durumunda değişiklikler
En önemli durumlarda çocukta yahut bebekte konfüzyon, şaşkınlık, irritabilite, havale geçirme yahut şuur kaybı görülebilir. Bu belirtiler acil tıbbi müdahale gerektirir.
GÜNEŞ ÇARPMASI TEDAVİ YÖNTEMLERİ
Güneş çarpması kuşkusuyla karşılaştığınızda, vakit kaybetmeden hakikat adımları atmak hayati kıymet taşır.
Hafif ve orta dereceli durumlar için:
- Çocuğunuzu yahut bebeğinizi çabucak direkt güneş ışığından uzaklaştırarak gölgelik yahut klimalı serin bir ortama alın.
- Vücut ısısının düşmesine yardımcı olmak için üzerindeki fazla giysileri çıkarın yahut gevşetin.
- Ilık (soğuk değil) suyla ıslatılmış bezlerle çocuğun alnına, boynuna, koltuk altlarına ve kasıklarına kompres yapın.
- Hafifçe nemli bir sünger yahut bezle tüm bedenini silmek de tesirli olabilir.
- Ilık bir duş yahut banyo yaptırılabilir.
- Vantilatör yahut yelpaze kullanarak hava akımı sağlamak beden ısısını düşürmeye yardımcı olur.
- Çocuk şuurluysa ve yutabiliyorsa, az ölçülerde sık sık su, ayran yahut elektrolit içeren içecekler (çocuklar için özel hazırlanmış oral rehidratasyon çözeltileri) verin.
- Bebekler için anne sütü yahut formül mama vermeye devam edin. Şekerli yahut kafeinli içeceklerden kaçının.
- Çocuğun yorucu aktivitelerden kaçınarak dinlenmesini sağlayın.
Ciddi ve acil müdahale gerektiren durumlar için:
- Eğer çocuğunuzda şuur kaybı, havale, şiddetli kusma, nefes almada zahmet, ciltte morarma yahut çok yüksek ateş üzere önemli belirtiler varsa, derhal en yakın sıhhat kuruluşuna başvurun yahut 112’yi arayın.
- Profesyonel yardım gelene kadar üstte belirtilen soğutma ve sıvı desteği uygulamalarına devam edin.
GÜNEŞ ÇARPMASINI TEDBİRE YOLLARI
Güneş çarpması tehlikeli bir durum olsa da, kolay tedbirlerle büyük ölçüde önlenebilir:
- Genellikle sabah 10:00 ile öğlenden sonra 16:00 ortası güneş ışınlarının en dik geldiği saatlerdir. Bu saatlerde dışarıda bulunmaktan kaçının.
- Dışarıdayken mümkün olduğunca ağaç, şemsiye yahut tente üzere gölge alanlarda durmaya itina gösterin.
- Pamuklu, bol ve açık renkli giysiler giydirmek, bedenin hava almasını ve ısıyı yansıtmasını sağlar.
- Şapka, yüzü ve boynu güneşten korurken, güneş gözlüğü gözleri UV ışınlarından korur.
- Özellikle açıkta kalan cilt bölgelerine yüksek faktörlü (minimum SPF 30) ve suya sağlam güneş kremi sürün. Her iki saatte bir ve terledikten yahut yüzdükten sonra yine uygulayın. (6 aydan küçük bebekler için doktor tavsiyesi olmadan güneş kremi kullanmaktan kaçının.)
Eğer güneş çarpmasından şüpheleniyorsanız yahut belirtiler şiddetliyse hiç vakit kaybetmeden tıbbi yardım alın.
