Foreks – İdare konseyleri, stratejik adımlarla risk ve fırsatların hakikat yönetilmesini sağlayarak şirketlerinin geleceğini şekillendirebilir
EY EMEIA Yönetim Kurulu Öncelikleri 2025 Raporu yayımlandı. Rapora nazaran; jeopolitik değişkenlikler, idare şuralarının en değerli gündem hususlarından biri olmaya devam ediyor. Ayrıyeten idare heyetlerinin riskleri faal bir formda yönetme ve fırsatları yakalama hususlarında şirketlerine taraf vermesi daha yüksek öncelikli hale gelirken; raporda yetenek ve iş gücü, teknoloji ve dijital dönüşüm, siber güvenlik, sürdürülebilirlik entegrasyonu, uyumluluk zorlukları ve düzenleyici gereklilikler bahislerine odaklanmalarının yararlı olacağı vurgulanıyor.
Uluslararası danışmanlık hizmetleri şirketi EY; idare heyetlerinin önceliklerine ve 2025 yılı boyunca şirketlerini nasıl daha ileriye taşıyabileceklerine ışık tutan EMEIA Yönetim Kurulu Öncelikleri 2025 Raporu’nu yayımladı. Raporda, bu sene idare konseylerinin odaklanması gereken alanlar içerisinde; jeopolitik değişkenlikler, yetenek ve iş gücü, teknoloji ve dijital dönüşüm, siber güvenlik, sürdürülebilirlik entegrasyonu, uyumluluk zorlukları ve düzenleyici gerekliliklerin öne çıktığı görülüyor.
Jeopolitik değişkenliklere karşı dayanıklılık sağlanmalı
EMEIA Yönetim Kurulu Öncelikleri 2025 Raporu; Avrupa, Orta Doğu, Hindistan ve Afrika’daki (EMEIA) şirketlerin idare heyetlerinin günümüzde karşı karşıya olduğu en büyük zorluğun artan jeopolitik değişkenlik ve ekonomik belirsizlik olduğunu belirtiyor. Yeni hükümetlerin gerçekleştirdikleri siyaset, değişiklikleri ekonomik rekabet ve egemenlik, tedarik zinciri meseleleri üzere mevzular gündemde yer almaya devam ediyor. Bu jeopolitik bağlam, EMEIA bölgesindeki şirketler için kritik ve kestirim edilmesi güç finansal riskler oluşturuyor. EY raporuna nazaran; 2024’ün son çeyreğinde enflasyon, ekonomik sakinlik ve faizler en yüksek risk öncelikleri ortasında sıralanırken, anket iştirakçilerinin %21’i de bunları en kıymetli üç risk önceliği ortasında gösteriyor.
Bu doğrultuda idare heyetleri; jeopolitik belirsizlik ortamında yol alırken finansal dayanıklılığın korunabilmesi için stratejilerini yine şekillendirebilir. Jeopolitik faktörler nedeniyle tedarik zincirinde meydana gelebilecek kesintilere ait riskleri kıymetlendirebilir. Bununla birlikte, mevcut jeopolitik ortamın sunduğu fırsatları ve belli bölümlerde mahallî üretime yönelik siyasetlerden yararlanma fırsatlarını da göz önünde bulundurabilir.
Geleceğin iş gücü bugünden şekillendirilmeli
EMEIA bölgesindeki şirketler için uzaktan ve hibrit çalışma modelleri, teknolojik gelişmeler ve tecrübeli çalışan eksikliği üzere birtakım değerli eğilimler istihdam ortamını dönüştürürken, çeşitli fırsatlar ve zorlukları da beraberinde getiriyor. Ayrıyeten, günümüzde Z jenerasyonunun günden güne iş gücü içerisinde daha fazla yer alması üzere demografik değişimler de bu dönüşümü etkileyen faktörler ortasında yer alıyor. EY raporuna nazaran, yetenek bulma zorlukları ve marifet eksiklikleri ile mevcut çalışanların elde tutulması ikinci en yüksek risk önceliği olarak vurgulanırken, anket iştirakçilerinin %19’u da bu mevzuyu birinci üçe koyuyor. Hasebiyle yetenek çekme ve elde tutma mevzularının, 2025’te idare heyetleri için kıymetli bir öncelik haline geldiği görülüyor.
Gelecekteki iş gücünü şekillendirmek için idare konseyleri; birinci olarak göç eğilimleriyle birlikte, teknolojinin iş gücü üzerindeki tesirini ve değişen istihdam ortamını anlamaya çalışabilir. Şirketin gayeleriyle uyumlu, çevik, tesirli ve geleceğe dönük bir iş gücü stratejisi oluşturabilir. Bilhassa yapay zekâ ve sürdürülebilirlik üzere kıymetli iş alanlarındaki maharet eksikliklerini kapatabilmek için yatırım yapabilir. CEO ve öbür üst seviye yöneticiler için iş gücü gayeleri belirleyebilir, yönetici maaşları için yetenek idaresini kıymetli bir performans göstergesi haline getirebilir.
AI ile dijital dönüşüm sağlanırken dijital dayanıklılığa da odaklanılmalı
Yapay zekâ (AI) ve yeni jenerasyon teknolojiler süratle gelişirken, iş dünyası tekrar şekilleniyor ve şirketler de bu alanda daha fazla düzenleyici gerekliliklerle karşı karşıya kalıyor. Bu kapsamda idare şuraları için yapay zekâ uygulamalarının şirket stratejisiyle ahengi, yeni AI araçlarının mevcut stratejiyi destekleyip desteklemediği üzere mevzuları gözden geçirmesi ehemmiyet taşıyor. Şirketlerin başarılı olmak için katma bedel sağlayan yapay zekâ dayanaklı eserler ve hizmetler geliştirmesi gerekiyor. Tıpkı vakitte siber güvenlik ve data saklılığı için de dijital dayanıklılık konusu ön plana çıkmaya devam ediyor.
Yönetim heyetleri öncelikli olarak; şirketin günümüzdeki ve gelecekteki muhtemel risk ve fırsatlara tesirli bir cevap vermesi için yapay zekâ ve dijital stratejilerini tekrar gözden geçirebilir. Büyüme odaklı deneyselliği ve denetimli riskler almayı teşvik ederek şirket içerisinde bir inovasyon kültürü oluşturabilir. Şirketin yapay zekâ stratejisini geliştirmek, bu alandaki düzenlemelere karşı ahengini denetlemek ve süreçleri denetim etmek için çeşitli yapay zekâ odaklı rol ve sorumlulukları tertibe dahil edebilir.
Sürdürülebilirlik iş modellerine entegre edilmeli
EMEIA bölgesindeki idare şuralarının, sürdürülebilir iş modellerine geçiş konusunda faal bir strateji benimsemesi gerekiyor. Şirketler sürdürülebilirlik konusunda büyük gayelere sahip olsa da EY’ın yakın vakitte gerçekleştirdiği birtakım tahlillere nazaran, finans başkanlarının yalnızca %47’si şirketlerinde sürdürülebilirliğe öncelik verebileceğini söylüyor. Ayrıyeten, dünya çapındaki büyük şirketlerin lakin yarısından azının (%41) iklim değişikliğinin hafifletilmesi için bir geçiş planı yayınladığını belirtiyor. Bunun nedenleri ortasında; şirketlerin hassas ticari bilgileri ifşa etme tasası, yüksek yatırım düzeyi ve bilinmeyen düzenleyici ortam sıralanabilir.
Bu doğrultuda, idare heyetleri sürdürülebilirliği iş modellerine daha fazla entegre etmek için öncelikli olarak strateji geliştirebilir. Sürdürülebilirlik maksatlarını fiyat ve performans değerlendirmelerine dahil edebilir. Sürdürülebilirlik datalarının hem düzenleyicilerin standartlarını hem de paydaşların beklentilerini karşılaması sağlanarak yeşil aklama ve prestij kaybı risklerini azaltabilir. Sürdürülebilirlik raporlaması için gerekli olan teknolojinin ve sistemin yanlışsız çalışıp çalışmadığını denetim edebilir.
Uyumluluk zorluklarına ve düzenleyici gerekliliklere karşı proaktif olunmalı
Yönetim şuraları hem mahallî hem global çapta daima gelişen ve karmaşık olan bir ortamda bulunuyor. Bu nedenle, geniş kapsamdaki düzenleyici risklere yönelik tesirli bir strateji sağlanması gerekiyor. Dünyadaki sürdürülebilirlik düzenlemelerinin farklılıkları nedeniyle, şirketlerin daha kolay düzenlemelere sahip pazarlardaki rakiplerine karşı rekabet avantajı elde etmesinin zorlaştığı görülüyor. Bu durum, global ölçekte faaliyet gösteren kuruluşlar için eşit olmayan bir ortam yaratırken idare şuralarının da ele almak zorunda olduğu stratejik bir zorluk olarak öne çıkıyor.
Bu doğrultuda, idare konseyleri EMEIA’da ve başka bölgelerdeki düzenleyici gelişmeleri takip edip aktüel kalarak, bu gelişmelerin şirket üzerindeki tesirleri, muhtemel senaryoları ve şirketin nasıl cevap vermesi gerektiği üzere bahisleri kıymetlendirebilir. Ayrıyeten düzenleyici uyumluluk süreçlerini, iş gücünün yeni düzenlemeler konusunda nasıl şekillendiğini, hangi siyaset ve prosedürlerin uygulandığını inceleyebilir.
Yönetim heyetlerinin öncelikleri önümüzdeki 5 yıl içinde nasıl şekillenecek?
EY raporuna nazaran idare şuralarının 2030 yılına kadar ahenk alanında dikkat etmesi gereken öncelikler ise; seçici globalleşme, çok nesilli iş gücü, yapay zekâ takviyeli dönüşüm, kıymet sağlama ve regülasyonlar olarak sıralanıyor.
EY Türkiye Danışmanlık Hizmetleri Bölüm Başkanı ve Şirket Ortağı Gökhan Gümüşlü raporla ilgili şu değerlendirmelerde bulundu: “EY EMEIA Yönetim Kurulu Öncelikleri Raporuna nazaran; 2025 yılında idare konseyleri, meçhul jeopolitik ve ekonomik ortamda daha geniş kapsamlı düşünerek finansal dayanıklılık ve tedarik zinciri operasyonları üzere temel bahisleri kesinlikle göz önünde bulundurmalıdır. İdare konseyleri; birebir vakitte yanlışsız soruları sorarak ve muhtemel senaryo planlamaları geliştirerek ortaya çıkan riskleri ve fırsatları kıymetlendirme konusuna öncelik vermelidir. İdare konseylerinin göz önünde bulundurması gereken öteki öncelikli bahisler ise istihdam ortamının, dijital dönüşüm, sürdürülebilirlik, demografik değişimler ve çalışma modelleri üzere mevzularla değerli değişikliklerden geçmesidir. Bununla birlikte, idare konseyleri sürdürülebilirliğin iş modellerine daha fazla entegre edilmesine yönelik stratejilerin geliştirilmesine ve hem global çaptaki hem lokal çaptaki düzenleyici gelişmelerin takip edilmesine öncelik vermelidir.”
EY Türkiye Risk Danışmanlık Hizmetleri Lideri ve Şirket Ortağı Emre Beşli ise bahisle ilgili olarak şunları belirtti: “EY raporu bize, 2025 yılında jeopolitik ve ekonomik riskler başta olmak üzere, iş gücü, dijital dönüşüm, yapay zekâ, sürdürülebilirlik ve ahenk değişiklikleri açısından şirketlerin idare konseylerinin birçok farklı riski tıpkı anda ele alması gerektiğine işaret ediyor. Ayrıyeten içinde bulunduğumuz dijital çağda, şirketlerin rakiplerin gerisinde kalmaması ve günümüzdeki ve gelecekteki muhtemel risk ve fırsatlara tesirli cevap vermesi için dijital dönüşüm stratejilerini tekrar gözden geçirmeleri kritik kıymet taşıyor. Bunun yanı sıra, siber güvenlik ve data saklılığı için de dijital dayanıklılık konusu ön planda olmaya ediyor. Bu doğrultuda; şirketlerin idare şuralarının risk ve fırsat değerlendirmelerinde teknolojiye ve bilhassa dönüşüm ve siber güvenlik alanlarına odaklanması gerekiyor. Tıpkı vakitte, idare heyetlerinin geleceğe dönük değerlendirmelerinde dünya genelinde yaşanan jeopolitik ve ekonomik gelişmeler, regülasyonlar, istihdam ortamı, uzun vadeli kıymet üzere kritik hususlara da yer verilmesi değer arz ediyor.”